۷ علامت کمبود ویتامین C بدن

۷ علامت کمبود ویتامین C بدن

در این مطلب از سری مجلات پزشکی بخش سلامتی در سایت داروخانه دکتر دانیالی می‌پردازیم به:

کمبود ویتامین سی : ۷ علامت و نشانه رایج که باید بدانید

ویتامین سی و فواید سلامتی آن

ویتامین سی- ث (vitamin C) یکی از ویتامین های ضروری و مغذی است که برای برخی از عملکرد های الزامی بدن مورد نیاز است. کمبود آن می‌تواند منجر به برخی از مشکلات سلامتی شود که باید به­ منظور جلوگیری از کمبود مرتبا مصرف شود. ویتامین C محلول در آب است و بدن خود قادر به تولید آن نیست. این ویتامین با نام‌های دیگری چون ال-آسکوربات یا اسکوربیک اسید نیز شناخته می شود.

ویتامین C یک آنتی اکسیدان‌ قوی است که از آسیب‌های ناشی از مولکول‌های خطرناکی به نام رادیکال‌های آزاد جلوگیری کرده و تقویت کننده سیستم ایمنی می‌باشد. ویتامین سی برای سلامت قلب مفید است، کمبود این ویتامین می تواند باعث تصلب شریان و در بیماران قلبی همراه با خشکی و سفتی رگ‌ها و ایجاد درد شود. کمبود ویتامین C در مردان می‌تواند باعث به هم چسبیدن اسپرم شود و تا ۱۶ درصد ناباروری ایجاد کند.

مصرف قرص ویتامین C به جذب بهتر آهن در بدن کمک کرده و بنابراین مصرف آن در کنار مکمل های آهن به افراد دچار کم خونی توصیه می شود.ویتامین سی برای سلامت پوست نیز بسیار مفید است. به دلیل سطح پایین ویتامین سی میتوانید متوجه تغییراتی در پوست خود شوید.

با این ­که کمبود ویتامین ث در کشورهای توسعه ­یافته به ­دلیل دسترسی به محصولات تازه و افزودن این ویتامین به برخی غذاها و مکمل ­ها نسبتا نادر است، همچنان حدود 7 درصد از جمعیت بزرگسالان را تحت­ الشعاع قرار داده است. از شایع­ ترین عوامل خطر کمبود ویتامین ث (C) می­توان به رژیم غذایی ناسالم، اعتیاد به الکل، بی­ اشتهایی عصبی، چند بیماری روانی، مصرف سیگار و دیالیز اشاره نمود.

از آنجا که این ریز مغذی حیاتی بدن توسط بدن تولید و ذخیره نمی شود، لازم است برای رفع کمبود این ویتامین، از طریق غذا و مکمل‌های غذایی و یا قرص ویتامین C آن را دریافت نمود. اگر می‌خواهید بدانید که به اندازه کافی ویتامین سی مصرف می‌کنید یا خیر، در اینجا علائم و نشانه های کمبود آن در بدن آورده شده است.

علائم و نشانه های کمبود ویتامین C

1. خشکی پوست

ویتامین سی برای سلامت پوست شما مفید است. حتما توجه کرده اید که هر محصول پوستی حاوی ویتامین سی است. محتوای بالای آنتی اکسیدان ها، ویتامین سی را برای پوست مفید میکند. مصرف کم ویتامین سی باعث خشکی و آسیب دیدن پوست می شود در نتیجه شما شاهد چین و چروک های بسیاری بر روی نواحی مختلفی از پوستتان خواهید شد.

2. روند کند درمان زخم ها

کاهش ویتامین سی می تواند منجر به کاهش سرعت تولید کلاژن شود در نتیجه روند کندی در بهبودی زخم ها ایجاد میشود. کمبود ویتامین سی همچنین باعث افزایش عفونت میشود. این علامت معمولا در صورت کمبود شدید ویتامین سی قابل مشاهده است.

3.سلامت ضعیف دندان از علائم کمبود ویتامین C

نه تنها پوست شما بلکه دندان‌ها هم ممکن است از کمبود ویتامین سی رنج ببرد. تولید ضعیف کلاژن بدلیل کاهش سطح ویتامین سی منجر به خونریزی لثه میشود. تورم لثه نیز از موارد شایع کمبود ویتامین سی است. کمبود شدید حتی میتواند منجر به از دست دادن دندان شود.

4.کمبود آهن و کم خونی

ویتامین سی به بدن کمک می‌کند تا آهن موجود در رژیم غذایی را جذب کند که منجر به کمبود آهن و کم خونی می‌شود. خونریزی بیش از حد نیز میتواند منجر به کم خونی شود. در صورتی که مصرف آهن کافی نباشد، شما باید مقدار کافی ویتامین سی برای جذب آن مصرف کنید.

5.ضعف سیستم ایمنی بدن از علائم کمبود ویتامین C

ویتامین سی غنی از آنتی اکسیدان است که به ایجاد ایمنی قوی کمک میکند. سطح پایین ویتامین سی منجر به سطح ضعیف ایمنی بدن میشود. شما ممکن است دائما بیمار شوید زیرا بیشتر در معرض عفونت هستید. گاهی اوقات همچنین میتواند خطر ابتلا به برخی بیماری های شدید را افزایش دهد.

6.افزایش وزن

همچنین ممکن است به دلیل کمبود ویتامین سی، فرد افزایش وزن پیدا کند. کمبود ویتامین C منجر به رسوب چربی، بویژه در اطراف شکم میشود. اگرقصد کاهش وزن دارید، کمبود ویتامین سی میتواند دلیل افزایش وزن نامشخص شما باشد.

7.خستگی مداوم و کمبود ویتامین C

سطح پایین ویتامین سی میتواند احساس خستگی دائمی در شما ایجاد کند.ایمنی کم و کم خونی نیز میتواند باعث این بیماری شود. ممکن است برای انجام یک کار احساس کمبود انرژی کنید. تحریک پذیری نیز به دلیل کمبود ویتامین سی بوجود می آید.
اگر این علائم را دارید باید با پزشک خود صحبت کنید و آزمایش بدهید. پزشک به شما کمک میکند تا میزان کمبود و راه های مقابله با آن را متوجه شوید.

کبودی در زمان کمبود ویتامین C

زمانی که رگ­ های زیر پوست پاره شوند و خون به قسمت­ های اطراف نشت کند، کبودی رخ می­ دهد. کبود شدن پوست با کوچک ­ترین ضربه ازجمله علائم کمبود ویتامین ث است زیرا تولید ضعیف کلاژن منجر به ضعیف شدن عروق خون می­ شود. ممکن است کبودی ناشی از کمبود ویتامین سی بخش زیادی از بدن را بپوشاند یا به­ شکل نقطه ­های کوچک بنفش زیر پوست ظاهر شود.

کبود شدن با کوچک­ترین ضربه یکی از اولین علائم بارز کمبود ویتامین سی است و میزان این ویتامین در بدن باید تحت آزمایشات بیشتر قرار بگیرد. کمبود ویتامین C باعث ضعیف شدن رگ می­ شود. درنتیجه، بدن با کوچک­ترین آسیب کبود می­ شود. در اغلب مواد، این علامت یکی از اولین نشانه ­های آشکار کمبود ویتامین C است.

جای زخم به کندی التیام پیدا می­ کند!

از آن­جایی­ که کمبود ویتامین C روند تشکیل کلاژن را کند می­ کند، زخم­ ها دیرتر درمان می­ شوند.

تحقیقات نشان می ­دهد احتمال کمبود ویتامین سی در افرادی که روی پا زخم مزمن دارند بیشتر از کسانی که این مشکل را ندارند. حتی ممکن است در موارد شدید کمبود ویتامین سی، زخم­ های قدیمی دوباره سر باز کند و خطر عفونت را بالا ببرد.

به تاخیر افتادن التیام زخم یکی از علائم پیشرفته­ ی کمبود ویتامین C است و معمولا تا زمانی­که فرد چندین ماه دچار کمبود نباشد، ظاهر نمی­ شود. کمبود ویتامین C در تشکیل بافت، اختلال ایجاد می ­کند. درنتیجه جای زخم به ­کندی درمان می­ شود. این علامت جزو نشانه ­های پیشرفته­ ی کمبود است.

کمبود ویتامین C و پیچ خوردگی موی بدن

کمبود ویتامین ث در تشکیل ساختار پروتئین موی در حال رشد، اختلال ایجاد کرده و درنتیجه، مو به­ صورت خمیده یا پیچیده رشد می‌­کند. بنابراین پیچ خوردن مو یکی از علائم کمبود ویتامین C است اما ممکن است بارز نباشد یعنی تشخیص آن دشوار باشد زیرا احتمال ریزش موهای آسیب ­دیده بالاست. در اغلب این موارد، ناهنجاری مو در مدت یک ماه با دریافت میزان کافی ویتامین C درمان و برطرف خواهد شد.

موخوره و شکنندگی ناخن ها نشانه ای از کمبود ویتامین C هستند!

موخوره و حتی شکنندگی ناخن ها می توانند نشانه ای از سطوح کم ویتامین C بدن باشند. همانطور که می دانید مو یک بافت غیر ضروری برای بدن به شمار می‌آید و مواد مغذی مانند ویتامین C قبل از آنکه در دسترس آن قرار بگیرند، ابتدا به اندام‌ها و بافت‌های مهم‌تر ارسال می شوند. در شرایطی که با سایر علائم کمبود ویتامین C مواجه نیستید، بدن به تغذیه بخش های دیگر با این ویتامین پرداخته و مو را درخشان و ناخن ها را قوی و مستحکم می سازد.

کمبود ویتامین C چگونه باعث درد و التهاب مفاصل و تضعیف استخوان‌ها می‌شود؟

از آنجا که مفاصل دارای بافت پیوندی غنی از کلاژن هستند، کمبود ویتامین C می تواند بر سلامت آنها اثر بگذارد. بسیاری از افراد دچار کمبود ویتامین C از درد مفاصل رنج می­ برند. در بیشتر مواقع، این درد آنقدر شدید است که در راه رفتن اختلال ایجاد می کند یا باعث لنگیدن می شود. برخی از این افراد نیز دچار خونریزی درون مفصلی شده که درد و التهاب بیشتری به همراه دارد. در هر صورت، غالبا این مشکلات با مصرف مکمل طی یک هفته برطرف خواهد شد.

ویتامین ث همچنین در تشکیل استخوان‌ها نقش مهمی دارد. کمبود ویتامین C خطر تضعیف و شکنندگی استخوان و پوکی استخوان را بالا می­ برد. تحقیقات نشان می­ دهد ویتامین C در تشکیل استخوان‌ها نقش حیاتی دارد و کمبود آن خطر پوسیدگی استخوان را افزایش می‌دهد. به­ ویژه اسکلت کودکان در اثر کمبود ویتامین C دچار مشکل می­ شود زیرا هنوز در حال رشد هستند.

کمبود ویتامین C و بیماری اسکوروی

اسکوربوت یا اسکوروی بارزترین بیماری مرتبط با کمبود ویتامین سی است. این بیماری بسیار نادر است، اما اگر در بدن خود به میزان کافی ویتامین C نداشته باشید ممکن است نشانه های اسکوروی (Scurvy) را تجربه کنید. اسکوروی کمبود شدید ویتامین C در رژیم غذایی شما رانشان می دهد.

اسکوروی می تواند به شکل گیری علائمی مانند کبودی، ضعف و خستگی بیش از حد، خونریزی لثه یا خونریزی بی دلیل، و ایجاد زخم در لثه، بثورات پوستی، درد و تورم در اندام ها منجر شود.

علائم هشدار دهنده اولیه ممکن است شامل خستگی غیر قابل توضیح، کاهش اشتها، تحریک پذیری و درد مفاصل باشد و در صورت عدم درمان، می‌تواند باعث کم خونی، التهاب لثه، خونریزی پوستی و… شود.

برای موارد شدید و مزمن اسکوربوت، پزشک ممکن است دوزهای بالایی از مکمل های خوراکی ویتامین C را برای چند هفته تا چند ماه توصیه کند.

آیا کمبود ویتامین C در ایجاد پرکاری تیروئید نقش دارد؟

پرکاری تیروئید یکی از بیماری‌های کمبود ویتامین C است و زمانی اتفاق می افتد که غده تیروئید هورمون‌های اضافی ترشح می‌کند. ویتامین C به همراه دیگر مواد مغذی حیاتی در سلامت تیروئید نقش دارد. کمبود طولانی‌مدت ویتامین C می‌تواند منجر به ترشح بیش از حد هورمون‌ها از غدد تیروئید، در نتیجه پرکاری تیروئید و علائمی مانند کاهش وزن ناخواسته، تپش قلب، افزایش اشتها، عصبی بودن، لرزش، تغییر در الگوی قاعدگی در زنان و… شود.

برای کمبود ویتامین C چی بخوریم ؟!

گنجاندن غذاهای غنی از ویتامین C در رژیم غذایی، بهترین روش درمان انواع مشکلات و بیماری های ناشی از کمبود ویتامین C در بدن است. در واقع، یک رژیم غذایی اصولی کمک می‌کند، نه‌تنها نیاز به ویتامین C، بلکه نیاز به انواع ویتامین‌ها در طی روز تامین گردد.

برای پیشگیری از کمبود ویتامین C در بدن، لازم است مرکبات و سبزیجات سرشار از ویتامین C مصرف کنید. همچنین از کشیدن سیگار خودداری کنید؛ چون باعث کاهش سطح ویتامین سی در بدن شده و ایمنی را کاهش می‌دهد.

مکمل‌های ویتامین C را نیز می‌توان در نظر گرفت، اما مصرف آنها باید حتما با تایید پزشک و یا داروساز باشد.

به طور کلی، مواد غذایی حاوی ویتامین C شامل موارد زیر است:

• میوه هایی مانند پرتقال، لیمو، توت فرنگی، تمشک و کیوی
• سبزیجات به خصوص گوجه فرنگی، هویج، فلفل دلمه ای، کلم بروکلی، سیب زمینی، کلم و اسفناج

یک پرتقال متوسط، ۷۰ میلی گرم و یک فلفل سبز ۶۰ میلی گرم ویتامین C دارد. پاپریکا، جگر و صدف از دیگر منابع خوب ویتامین سی هستند.

اسید اسکوربیک می‌تواند در اثر گرما و در حالت انبار از بین برود، بنابراین میوه و سبزیجات تازه و خام بهترین خاصیت را دارند.

این محتوا فقط مشاوره و اطلاعات عمومی را ارائه میدهد. به هیچ وجه جایگزین نظر پزشکی واجد شرایط نیست. برای کسب اطلاعات بیشتر همیشه با پزشک متخصص خود مشورت کنید.

منبع : ndtv.com