عصاره پوست درخت کاج: موارد استفاده، فواید و عوارض جانبی
در این مقاله از سری مقالات آموزشی سلامتی سایت داروخانه آنلاین دکتر دانیالی می پردازیم به :
بیش از 100 گونه ی مختلف از درختان کاج وجود دارد. این درختان یک تیره ی (genus ) باستانی از درختان همیشه سبز هستند که به وفور در بسیاری از قسمت های نیمکره شمالی و در برخی از قسمت های نیمکره جنوبی رشد می کنند.
در گذشته،در بسیاری از فرهنگ ها و تمدن ها، از پوست، سوزن، رزین و میوه های درختان کاج به عنوان دارو استفاده می کردند.
در دهه ی 1940، دانشمندی به نام ژاک ماسکلیه پس از اطلاع یافتن از اینکه مردمان بومی منطقه ی آمریکای شمالی از جوشانده ی پوست درخت کاج برای التیام اسکوربوت (یک بیماری با ویژگی ایجاد زخم است که در اثر کمبود ویتامین ث ایجاد میشود) و زخم ها استفاده می کردند، مطالعه روی اثرات پوست درخت کاج روی سلامتی را آغاز کرد.
از آن زمان، عصاره پوست درخت کاج به عنوان یک مکمل گیاهی محبوبیت خود را افزایش داده است.
در این مقاله توضیح میدهیم که عصاره ی پوست درخت کاج چیست، چه کاربردی دارد و چگونه می‌توان از آن به طور ایمن به عنوان مکمل گیاهی استفاده کرد.
عصاره پوست درخت کاج چیست؟
Pinus pinaster نوعی درخت کاج و بومی مناطق مدیترانه ای از جمله پرتغال، اسپانیا، فرانسه و مراکش است. این نوع از درختان کاج معمولاً کاج دریایی یا خوشه ای نیز نامیده می شوند.
پوست کاج های دریایی ضخیم است و در بسته به مناطق مختلف به رنگ های قهوه ای، نارنجی و قرمز رشد می کند.(میزان سایه ای که درخت کاج در آن قرار گرفته است باعث تغییر رنگ پوست درخت میشود)
اگرچه با توجه به کتاب های پزشکی سنتی به نظر می رسد بسیاری از گونه های کاج دارای خواص سلامتی مفیدی هستند، اکثر عصاره ی پوست درخت کاج که امروزه به عنوان مکمل های گیاهی فروخته می شوند از کاج های دریایی تهیه می شوند.
مکمل های حاوی عصاره ی پوست درخت کاج با نام های تجاری مختلفی فروخته می شوند که برخی از رایج ترین آنها در ایران عبارتند از:
پیکنوژنول
درموسیس
گاهی اوقات این مکمل ها در کنار عصاره ی پوست درخت کاج حاوی مواد دیگری مانند:
سایر عصاره های گیاهی
فیلر هایی مانند سلولز یا گلیسیرین
نیز هستند.
عصاره ی پوست درخت کاج چگونه تهیه میشود؟
عصاره پوست درخت کاج دریایی ابتدا با آسیاب کردن پوست درخت کاج، سپس شستن و خیساندن آن در آب داغ تهیه می شود. پس از این مراحل، مواد جامد از عصاره مایع خارج می شوند
عصاره مایع را می توان به همان صورت استفاده کرد یا با فرایند freeze-drying و آسیاب کردن آن به پودر، خالص سازی آن جهت استفاده در مکمل ها را انجام داد.
ماده موثره ی پوست درخت کاج چیست؟
کاج های دریایی حاوی ترکیبات گیاهی تقویت کننده سلامتی مانند ویتامین ها، پلی فنول ها و سایر مواد مغذی گیاهی هستند.
بسیاری از این مواد در مکمل های دیگر مانند عصاره دانه انگور و فندق نیز یافت می شوند
مقدار کل ترکیبات موجود در عصاره پوست درخت کاج ممکن است بسته به نوع پوست مورد استفاده و نحوه پردازش صنعتی آن متفاوت باشد.
در زیر خلاصه ای کوتاه از قابل توجه ترین مواد مغذی از نوع پلی فنول که در عصاره پوست درخت کاج و اینکه چگونه این مواد ممکن است برای سلامتی انسان مفید باشند آورده شده است:
پروسیانیدین ها نوعی از فلاونوئیدها هستند که به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل می کند و به نظر می رسد خواص دارویی فراوانی دارد. تمام عصاره های پوست درخت کاج دریایی استاندارد شده اند تا حاوی حداقل 75٪ پروسیانیدین باشد.
کاتچین ها یکی دیگر از خانواده فلاونوئیدهای آنتی اکسیدانی هستند که از سلول ها در برابر اکسیداسیون و آسیب رادیکال های آزاد محافظت می کنند
اسیدهای فنولیک نیز گروهی از پلی فنل ها هستند که فعالیت آنتی اکسیدانی بالایی از خود نشان می دهند و معمولاً در مواد گیاهی یافت می شوند
اعتقاد بر این است که این ترکیبات باعث می شود که پوست درخت کاج به عنوان یک مکمل گیاهی مفید باشد و اثرات زیر را برای آن به وجود بیاورند:
آنتی اکسیدان
ضد میکروبی
تصور میشود که خواص آنتی‌اکسیدانی، ضد میکروبی و ضد التهابی عصاره ، پتانسیل کمک به بهبود بیماری هایی مانند سرطان، بیماریهای قلبی و بیماریهای عصبی مانند بیماری آلزایمر را دارد اما تحقیقات انسانی بیشتری مورد نیاز است.
مزایا پوست درخت کاج:
مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی در چند دهه گذشته نتایج دلگرم کننده ای برای حمایت از مزایای سلامتی عصاره پوست درخت کاج پیدا کرده است.
مطالعات زیادی بر روی مهم ترین مارک تجاری عصاره پوست کاج دریایی فرانسوی معروف به Pycnogenol انجام شده است. به دلیل اثرات ضد التهابی آن، محققان شروع به بررسی آن به عنوان یک گزینه کمک درمانی احتمالی برای کروناویروس جدید (SARS-CoV-2) باعث بیماری COVID-19 میشود ، کرده‌اند.
با این حال، تحقیقات دقیقی در مورد اثربخشی عصاره پوست درخت کاج در انسان وجود ندارد و مطالعات کارآزمایی کنترل شده ی تصادفی بیشتری مورد نیاز است. بنابراین، خیلی زود است که بگوییم عصاره های پوست درخت کاج چقدر ایمن هستند و چقدر برای درمان بیماری های خاص تاثیر گذار هستند.
با انجام تحقیقات بیشتر، درک بهتری از بهترین راه‌های استفاده از عصاره پوست درخت کاج به دست خواهیم آورد.
با این وجود، عصاره ی پوست درخت کاج، همچنان پتانسیل خود را در مطالعات از خود نشان داده است. در اینجا برخی از فواید اولیه عصاره پوست درخت کاج که امروزه ادعا می شود آورده شده است.
ممکن است التهاب را کاهش دهد
به نظر میرسد که پوست درخت کاج دریایی فرانسوی بسیاری از قابلیت‌های ضدالتهابی خود را با تأثیرگذاری بر مسیرهای سلولی بدن که التهاب و سیستم ایمنی بدن شما را تنظیم میکنند، اعمال میکند.
محققان هنوز در حال بررسی این موضوع هستند که چگونه این مورد می تواند برای شرایطی مانند بیماری مزمن قلبی، دیابت، آسیب های مغزی تروماتیک و موارد دیگر مفید باشد.
همچنین امروزه ، توانایی احتمالی عصاره ی پوست درخت کاج برای کاهش التهاب منجر به مطالعاتی در مورد پتانسیل آن به عنوان یک درمان کمکی برای بیماریهای التهاب مزمن مسیرهای تنفسی، مانند آسم و بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) شده است.
برای مثال یک مطالعه شامل 76 بیمار مبتلا به آسم نشان داد که مصرف 100 میلی گرم پیکنوژنول روزانه به مدت 6 ماه، همراه با داروهای کورتیکواستروئیدی استنشاقی، به طور قابل توجهی باعث بهبود سرفه و خس خس سینه و کاهش وابستگی به کورتیکواستروئیدها شد.
علاوه بر این، مطالعات انسانی و حیوانی نشان داده‌اند که عصاره پوست درخت کاج غنی از پروسیانیدین ممکن است التهاب کوتاه‌مدت و طولانی‌مدت استخوان و مفاصل مرتبط با آرتریت را کاهش دهد.
ممکن است از سلامت قلب حمایت کند
از آنجایی که این ماده هم ضد التهاب و هم آنتی اکسیدان است، ممکن است به طرق مختلف از سلامت قلب و سیستم قلبی عروقی حمایت کند.
اینها موارد شامل محدود کردن تجمع چربی، کاهش استرس اکسیداتیو و احتمال لخته شدن خون، و بهبود عملکرد وریدی است .
به علاوه، ممکن است برخی از عوارض جانبی منفی بیماری های مزمن مانند دیابت و سندرم متابولیک را نیز جبران کند
بنابراین، اگرچه به نظر میرسد عصاره آن با مکانیسم‌هایی از سلامت قلب حمایت میکند، اما هنوز مشخص نیست که این عصاره به عنوان کمک درمان، برای شرایط خاص چقدر ایمن و مؤثر است.
سایر کاربردهای بالقوه:
عصاره پوست درخت کاج نیز برای بسیاری از کاربردهای دیگر در مطالعات انسان، حیوان و لوله آزمایش مورد بررسی قرار گرفته است. مانند :
سلامت در سنین پیری
بهبود زخم
بیماری آلزایمر
اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD)
عملکرد ورزشی
بهبود شناخت
اختلال نعوظ
با این حال، هنوز شواهد کافی برای حمایت کامل از این استفاده ها وجود ندارد.
آیا عصاره ی پوست درخت کاج عوارض جانبی ایجاد میکند؟
در حال حاضر، شواهد کمی وجود دارد که نشان دهد پوست درخت کاج دارای عوارض جانبی قابل توجهی در جمعیت عمومی است
علاوه بر این، اکثر بیماران در آزمایشات بالینی آن را به خوبی تحمل کرده اند
بنابراین، پوست درخت کاج در صورت استفاده در مقادیر توصیه شده ایمن در نظر گرفته می شود.
با این حال، برخی از افراد ممکن است نسبت به پوست درخت کاج و برخی از جمعیت‌ها حساسیت داشته باشند – از جمله افراد مسن، افراد باردار و شیرده، و کسانی که سیستم ایمنی بدنشان سرکوب شده است.
از آنجایی که تحقیقات کافی برای حمایت از ایمنی آن در این گروه ها انجام نشده است، باید از استفاده از عصاره پوست درخت کاج اجتناب شود.
علاوه بر این، برخی از داروها که برای لخته شدن خون، دیابت و سرکوب کننده‌های ایمنی ممکن است با مکمل های پوست درخت کاج تداخل داشته باشند. اگر این مکمل را در نظر می گیرید، به خصوص اگر شرایط پزشکی دارید یا دارو مصرف می کنید، همیشه با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود یعنی پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
منبع: ahoy-stage.healthline
