در این مطلب می خوانید
علائم کمبود کلسیم در بدن
کلسیم، یک ماده معدنی است که به صورت فراوان در بدن شما وجود دارد و نقش بزرگی در آن ایفا میکند : تقویت ساختار اسکلت شما. حدود 98 درصد از کلسیم بدن شما در استخوان های شما ذخیره می شود. همچنین برای عملکرد صحیح دندان ها، قلب، اعصاب و ماهیچه های خود به کلسیم نیاز دارید.
علائم کمبود کلسیم می تواند منجر به پوکی استخوان شده و احتمال شکستگی ها در لگن، ستون فقرات و مچ دست را بیشتر کند. رژیم غذایی کم کلسیم یکی از چندین عاملی است که می تواند خطر از دست دادن استخوان را افزایش دهد.
در این مقاله نحوه تشخیص اینکه آیا کلسیم کافی برای قوی نگه داشتن استخوان های خود را دریافت می کنید یا خیر و علائم کمبود کلسیم در بدن را بررسی میکنیم.
کمبود کلسیم چیست؟
بدن شما نمی تواند کلسیم مورد نیاز خود را تولید کند. کلسیم باید از رژیم غذایی و/یا مکمل شما به بدن برسد. مقدار توصیه شده رژیم غذایی (RDA) برای کلسیم عبارت است از:
1000 میلی گرم برای مردان و زنان 19 تا 50 ساله
1000 میلی گرم برای مردان 51 تا 70 سال
1200 میلی گرم برای زنان 51 تا 70 ساله
1200 میلی گرم روزانه برای افراد 70 سال و بالاتر
استخوان های شما کلسیم را از جریان خون جذب می کنند. افراد سالم معمولاً سطح کلسیم خونشان بین 8.8 تا 10.4 میلی گرم در دسی لیتر است.
کمبود کلسیم می تواند منجر به پوکی استخوان یا سایر اختلالات مرتبط با کلسیم شود. هیپوکلسمی، نوعی کمبود کلسیم است که سطح کلسیم در خون کمتر از 8.5 میلی گرم در دسی لیتر است.
علائم کمبود کلسیم در بدن چیست؟
بخش قابل توجهی از مردم در ایالات متحده ی آمریکا دچار کمبود کلسیم هستند. این بدان معناست که آنها کمتر از مقدار توصیه شده ی روزانه کلسیم مصرف می کنند.
اساساً، ناکافی بودن زمانی رخ می دهد که مصرف مواد مغذی بالاتر از سطح مرتبط با کمبود باشد اما کمتر از توصیه های غذایی باشد. ناکافی بودن یا inadequacy بسیار رایجتر از کمبودهای واقعی یا deficiency ها هستند و ممکن است تا حدی پیش بروند که به عنوان یک کمبود تلقی شوند یا نشوند
چه چیزی باعث کمبود کلسیم می شود؟
وقتی سطوح پایینی از کلسیم در جریان خون داشته باشید (به ویژه برای دوره های طولانی) این بدان معناست که برای ساخت استخوان ها منبع کمتری دارید. بدن سعی میکند با «عدم قرار دادن کلسیم در انبار بدن که در اینجا همان استخوان است» تعادل ثابتی را حفظ کند.
بدن گاهی اوقات کلسیم را از استخوان ها یا دندان ها می گیرد یا دوباره جذب می کند تا سطح کلسیم خون کافی را حفظ کند که این ممکن است خطر ابتلا به پوکی استخوان را در آینده افزایش دهد.
هیپوکلسمی، شکل شدید کمبود کلسیم است که می تواند ناشی از کمبود ویتامین D یا منیزیم باشد. سایر علل هیپوکلسمی میتواند شامل تولید نکردن هورمون پاراتیروئید به اندازه ی کافی، بیماریهای حاد و مصرف برخی داروها، مانند داروهایی که از کاهش یا کاهش تحلیل استخوان (به نام بیس فسفوناتها) جلوگیری میکنند، داروهای شیمیدرمانی و مهارکنندههای پمپ پروتون برای رفلاکس اسید باشد.
عوامل خطر برای کمبود کلسیم:
برخی افراد ممکن است در برابر کمبود کلسیم آسیب پذیرتر باشند.:
اگر شما در دوران یائسگی هستید:
زنان پس از یائسگی( زمانی که دوره های قاعدگی متوقف می شود) تقریباً 1٪ از تراکم استخوان را در هر سال از دست می دهند. برای قوی نگه داشتن استخوان ها پس از یائسگی (یعنی زمانی که خطر پوکی استخوان به دلیل کاهش سطح هورمون استروژن افزایش می یابد) روزانه 1200 میلی گرم کلسیم توصیه می شود.
اگر محصولات لبنی استفاده نمی کنید:
محصولات لبنی سرشار از کلسیم و اغلب غنی شده با ویتامین D هستند. افرادی که به دلیل عدم تحمل لاکتوز، آلرژی به شیر، گیاهخوار بودن و دلایل دیگر از خوردن محصولات لبنی مانند شیر، پنیر و ماست اجتناب می کنند، بیشتر دچار کمبود کلسیم می شوند.
اگر کم کاری پاراتیروئید دارید:
در افراد مبتلا به این اختلال نادر، بدن هورمون پاراتیروئید بسیار کمی تولید می کند که این موضوع منجر به سطوح پایین کلسیم در گردش می شود.
اگر دچار کمبود منیزیم هستید:
منیزیم باعث می شود که غدد پاراتیروئید – دو غده کوچک در گردن – هورمونی ترشح کنند که سطح کلسیم خون را در صورت کم شدن افزایش می دهد. کمبود منیزیم می تواند منجر به هیپوکلسمی یا کاهش کلسیم خون شود
مردان و زنان بسته به سن به 310 تا 420 میلی گرم منیزیم در روز نیاز دارند. بررسی های رژیم غذایی نشان می دهد که حتی آمریکایی ها به طور مداوم کمتر از مقدار توصیه شده از منیزیم را از غذای خود دریافت می کنند.
ویتامین D کافی دریافت نمی کنید:
مدتهاست که تصور میشود که ویتامین D به جذب کلسیم در بدن کمک میکند. این ویتامین که از طریق غذا، مکملها و نور خورشید در دسترس است باعث میشود پوست شما ویتامین D تولید کند. RDA برای ویتامین D 600 واحد بینالمللی (IU) برای مردان و زنان 70 سال و کمتر و 800 واحد بینالمللی برای بزرگسالان بالای 70 سال است.
علائم کمبود کلسیم:
کمبود کلسیم ممکن است علائمی نداشته باشد. به عنوان مثال، پوکی استخوان می تواند به آرامی رخ دهد. ممکن است تا زمانی که دچار شکستگی استخوانی نشدید ندانید که به پوکی استخوان مبتلا هستید. به طور مشابه، شدیدترین شکل کمبود کلسیم، هیپوکلسمی، ممکن است بدون علامت باشد.
علائم کمبود کلسیم شامل موارد زیر است:
- احساس سوزش یا گزگز در دست ها و پاها
- گرفتگی عضلات
- عصبی بودن بیش از حد
- سردرد
- اسپاسم عضلانی در دست ها، پاها، بازوها یا صورت
- بی حسی یا سوزن سوزن شدن در اطراف دهان، انگشتان دست و پا
- پوست خشک
- ریزش مو در نواحی خاص و نازک شدن ابروها
- خستگی
- ضعف عمومی
- ریتم غیر طبیعی قلب
در صورت مشاهده این علائم به پزشک مراجعه کنید. کاهش شدید کلسیم خون می تواند منجر به آسیب کلیه، افسردگی، اختلال دوقطبی، کلسیفیکاسیون مغز (نوعی اختلال مغزی)، آب مروارید، نارسایی احتقانی قلب، تشنج، سوزش و سوزش در دست ها و پاها یا کما شود.
چگونه کمبود کلسیم تشخیص داده می شود؟
کمبود کلسیم را می توان با آزمایشی که میزان کلسیم خون شما را اندازه گیری می کند، تشخیص داد. دو نوع از این آزمایش وجود دارد:
آزمایش خون کل:
این آزمایش خون تمام کلسیم خون شما را اندازه گیری می کند. دو نوع کلسیم در خون وجود دارد: کلسیم متصل و باند شده و کلسیم آزاد. کلسیم باند شده در واقع به پروتئین های موجود در خون شما متصل می شود. کلسیم آزاد که به آن کلسیم یونیزه نیز می گویند، به پروتئین ها متصل نیست. کلسیم متصل و آزاد معمولاً به مقدار مساوی در خون شما وجود دارد.
آزمایش کلسیم یونیزه:
این آزمایش فقط میزان کلسیم آزاد خون شما را اندازه گیری می کند، کلسیمی است که به پروتئین ها متصل نیست. آزمایش کلسیم یونیزه معمولاً در صورتی انجام می شود که نتایج آزمایش کل خون شما طبیعی نباشد.
این آزمایش های خون معمولاً فقط چند دقیقه طول می کشد. برای بررسی کم کاری پاراتیروئید، پزشک ممکن است آزمایش خون دیگری را نیز تجویز کند که فسفر، منیزیم، و هورمون پاراتیروئید را اندازه گیری می کند و آزمایش ادرار نیز ممکن است برای شما در نظر گرفته شود.
درمان علائم کمبود کلسیم:
گزینه های درمانی بسته به شدت کمبود کلسیم و علت آن متفاوت است. پزشکان ممکن است به افرادی که علائم خفیف دارند توصیه کنند از مکمل های کلسیم/ویتامین D استفاده کنند. برای هیپوکلسمی شدید، ممکن است انفوزیون داخل وریدی از کلسیم لازم باشد.
اگر کم کاری پاراتیروئید باعث کاهش کلسیم خون شود، ممکن است مصرف مکمل های کلسیم/ویتامین D تا آخر عمر مورد نیاز باشد. پزشک شما همچنین ممکن است برای شما هورمون پاراتیروئید، با دستور تزریق یک بار در روز و سایر داروها را برای بهبود سطح کلسیم بدن تجویز کند.
اثرات مکمل ها از فردی به فرد دیگر متفاوت است و به متغیرهای زیادی از جمله نوع ملح کلسیم، دوز، دفعات استفاده و تداخل با داروهای مصرفی بستگی دارد. لطفاً قبل از شروع هر گونه مکمل با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.
پیشگیری علائم کمبود کلسیم:
با خوردن غذاهای غنی از کلسیم از جمله شیر، پنیر و ماست، خطر از دست دادن استخوان را کاهش دهید. محصولات لبنی کم چرب و بدون چربی سرشار از کلسیم و غنی شده با ویتامین D هستند و تقریباً 300 میلی گرم کلسیم در هر وعده ی مصرفی (به اندازه ی یک فنجان) دارند. همچنین میتوانید از نوشیدنی ها و یا غلات غنی شده با کلسیم و ویتامین دی استفاده کنید.
اگر نمی توانید تنها از طریق غذا به اندازه کافی کلسیم و ویتامین دی دریافت کنید، مکمل کلسیم/ویتامین D را در برنامه ی روزانه ی رژیم خود قرار دهید.
منبع: health.com