فواید سلامتی زاگزانتین

فواید سلامتی زاگزانتین

در این مقاله از سری مقالات آموزشی سلامتی سایت دکتر دانیالی می پردازیم به:

زگزانتین یک مولکول کاروتنوئیدی است که در سلول های چشم شما یافت می شود.

این ترکیب دارای خواص آنتی اکسیدانی قوی است و با چندین فایده برای سلامتی مانند کاهش خطر بیماری دژنراسیون ماکولا مرتبط با سن(age-related macular degeneration )، گلوکوم و آب مروارید مرتبط است.

در این مقاله توضیح میدهیم که زآگزانتین چیست، فواید آن کدام است و مصرف آن چه خطرات احتمالی برای ما دارد. همچنین برخی از منابع غذایی برتر حاوی Zeaxanthin و مکمل های حاوی زآگزانتین را به شما معرفی میکنیم.

فواید سلامتی زاگزانتین چیست؟

زآگزانتین یک کاروتنوئید است که در چشم انسان یافت می شود. دو کاروتنوئید دیگری که در چشم وجود دارند عبارت اند از لوتئین و مزو زآگزانتین است.

تصور می شود که مزو زآگزانتین زمانی که بدن سایر کاروتنوئیدها را تجزیه می کند ایجاد میشود و ما معمولاً آن را از رژیم غذایی خود دریافت نمی کنیم .

کاروتنوئیدها مولکول های محلول در چربی و آنتی اکسیدان هایی به رنگ های قرمز، زرد یا نارنجی روشن هستند. این ترکیب ها در برخی از جلبک ها، باکتری ها، قارچ ها، گیاهان، میوه ها و سبزیجات یافت می شوند .

کاروتنوئیدها مواد مغذی ضروری هستند که باید از رژیم غذایی خود آنها دریافت کنید.

از 700 کاروتنوئید شناسایی شده در طبیعت، تنها حدود 20 مورد  همیشه در بدن انسان یافت شده است. از این میان، زآگزانتین و لوتئین عمدتاً در چشم انسان یافت می شوند.

شما می توانید زآگزانتین و لوتئین را در انواع میوه ها، سبزیجات و محصولات حیوانی مانند زرده تخم مرغ پیدا کنید.این دو مورد، به گروهی از رنگدانه های کاروتنوئیدی به نام زانتوفیل تعلق دارند و در ساختارهای در معرض نور (هم در گیاهان و هم در چشم انسان)در غلظت های بالا یافت می شوند

در مطالعات علمی، زآگزانتین و لوتئین اغلب با هم به دلیل عملکردهای همپوشانی آنها در چشم توصیف می شوند، اما باید بدانید که بدن انسان می تواند لوتئین را به زآگزانتین تبدیل کند  .

زآگزانتین در مرکز شبکیه متمرکز شده است، در حالی که لوتئین در نواحی محیطی شبکیه یافت می شود. آنها با هم و در کنار هم رنگدانه  ی ماکولا چشم را تشکیل می دهند .

هر دوی این ترکیبات دارای مزایای آنتی اکسیدانی هستند، اگرچه زآگزانتین آنتی اکسیدان موثرتری است

در انسان، بیشترین عملکرد مورد مطالعه از کاروتنوئیدها – از جمله زآگزانتین – بینایی و نقش آنها در سلامت چشم و کاهش خطر بیماری های چشمی است

خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد التهابی در چشم(فواید سلامتی زاگزانتین)

آنتی اکسیدان ها از بدن در برابر استرس اکسیداتیو ناشی از مولکول هایی بسیار واکنش پذیر (به نام رادیکال های آزاد یا اکسیدان ها) محافظت می کنند. آنها سطح رادیکال های آزاد و التهاب را در بدن کاهش می دهند

تولید بیش از حد رادیکال های آزاد و در نتیجه التهاب مزمن در بدن با ایجاد بیماری های زیر همراه است:

• دژنراسیون ماکولا وابسته به سن (AMD)
• زوال عقل
• سرطان

علاوه بر این، قرار گرفتن در معرض امواج نور آبی رنگ باعث افزایش تولید رادیکال های آزاد و استرس اکسیداتیو در چشم شده و یک تهدید بالقوه برای سلامت چشم است .

تحقیقات نشان داده است که زآگزانتین با جذب نور آبی به خود،خطر استرس اکسیداتیو و آسیب را در چشم کاهش می دهد، که به نوبه خود التهاب و خطر بیماری چشم را کاهش می دهد.

در واقع، بیشترین لایه های چشم که در معرض نور قرار دارند، حاوی حدود 75 درصد زآگزانتین هستند که تا 90 درصد نور آبی را جذب می کند تا از شبکیه در برابر آسیب های ناشی از نور محافظت کند.

کاهش خطر ابتلا به بیماری های چشمی(فواید سلامتی زاگزانتین)

بسیاری از مطالعات نشان می‌دهند که زآگزانتین نقش مهمی در سلامت چشم در طولانی مدت، به ویژه، با کمتر کردن خطر بیماری چشم مرتبط با افزایش سن، از جمله AMD، آب مروارید، و گلوکوم ایفا میکند.

این شرایط چشمی منجر به تخریب لکه زرد چشم می شود – منطقه ای که مسئول بینایی با ویژگی های ظریف بینی است. ماکولا همچنین محل ذخیره کاروتنوئیدهای زآگزانتین و لوتئین است .

آب مروارید، گلوکوم، و رتینوپاتی دیابتی، همه بیماری های چشم هستند که در اثر آسیب به اعصاب چشم به دلیل سطوح بالای قند خون طولانی مدت ایجاد می شوند، که می تواند برای افراد مبتلا به دیابت رخ دهد.

AMD علت اصلی نابینایی در افراد بالای 40 سال در ایالات متحده است.

خواص آنتی اکسیدانی زیگزانتین به جلوگیری از استرس اکسیداتیو، کاهش التهاب در چشم و محافظت از لکه زرد در برابر آسیب کمک می کند

زآگزانتین همچنین نقش مهمی در رشد چشم در جنین در حال رشد و همچنین در بینایی بهینه در دوران بزرگسالی دارد

رژیم غذایی غنی از زآگزانتین و سایر آنتی اکسیدان ها ممکن است تراکم رنگدانه ماکولا را افزایش دهد و در نتیجه با کاهش خطر بیماری چشم همراه است

ممکن است سلامت مغز و شناخت را بهبود بخشد(فواید سلامتی زاگزانتین)

زآگزانتین علاوه بر نقشی که در بینایی دارد، در مناطقی از مغز که با شناخت، هماهنگی حرکت و تصمیم‌گیری مرتبط است، وجود دارد.

تحقیقات کمتری در مورد فواید زآگزانتین برای مغز در مقایسه با فواید آن برای چشم انجام شده است.

با این وجود، مطالعات نشان داده است که افراد مبتلا به آلزایمر که سطوح بالاتری از زآگزانتین دارند، میزان مرگ و میر کمتری در اثر این بیماری دارند

مطالعات دیگر نشان می دهد که مصرف 2 میلی گرم زآگزانتین در روز ممکن است عملکرد شناختی را در افراد مبتلا به آلزایمر بهبود ببخشد

مشخص نیست که این یافته چگونه با دریافت زآگزانتین از غذاها مرتبط است. محققان تخمین می زنند که متوسط مصرف روزانه زآگزانتین در ایالات متحده 1.3 میلی گرم است، اما ممکن است در برخی از جمعیت های اقیانوس آرام جنوبی به 25 میلی گرم برسد.

تحقیقات بیشتری در مورد رابطه بین زآگزانتین، شناخت و بیماری آلزایمر مورد نیاز است.

محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش و سلامت پوست(فواید سلامتی زاگزانتین)

زآگزانتین به مقدار قابل توجهی در پوست انسان یافت می شود.هم در چشم و هم در پوست، زآگزانتین امواج مضر نور آبی را جذب می کند و از استرس اکسیداتیو ناشی از رادیکال های آزاد جلوگیری می کند .

عوامل زیادی بر پیری و حساسیت پوست تأثیر می گذارند، از جمله کمبودهای تغذیه ای و اشعه ماوراء بنفش (UV) از نور خورشید

برخی از علائم پیری پوست عبارتند از:

خشکی یا زبری

چین و چروک

از دست دادن خاصیت ارتجاعی

تغییر رنگ

مطالعات نشان می دهد که محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش ناشی از زآگزانتین ممکن است علائم پیری پوست را بهبود بخشد. مردم این فواید را هم از طریق خوردن یک رژیم غذایی غنی از زآگزانتین و هم استفاده از کرم پوستی حاوی زآگزانتین و سایر آنتی اکسیدان ها به دست آوردند

سایر مزایای سلامتی احتمالی(فواید سلامتی زاگزانتین)

زآگزانتین همچنین ممکن است طیف وسیعی از مزایای سلامتی دیگر را ارائه دهد، از جمله:

• ممکن است از سلامت کلیه محافظت کند. سطوح پایین کاروتنوئیدهای زانتوفیل، از جمله زآگزانتین، با افزایش خطر بیماری کلیوی مرتبط است. دریافت زآگزانتین از زرده تخم مرغ همچنین ممکن است مزایای آنتی اکسیدانی برای افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیوی ایجاد کند
• ممکن است بیماری کبدی را کنترل کند. به نظر می رسد زیگزانتین دی پالمیتات با کاهش التهاب و کمک به جلوگیری از زخم های کبدی که زمینه ساز بیماری های کبدی هستند از کبد محافظت می کند. دانشمندان در حال بررسی آن به عنوان یک داروی درمانی هستند.
• بهبود ارتباطات در سلول ها زآگزانتین و کاروتنوئیدها ممکن است در ارتباط سلول به سلول و هموستاز در بدن نقش داشته باشند – حالات فیزیکی و شیمیایی متعادلی که برای سلامتی به آن نیاز دارید. تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است .

تاکنون، دانشمندان بیشتر، فواید زآگزانتین را در مورد بینایی و سلامت چشم بررسی کرده‌اند.

تحقیقاتی که نقش آن را در سایر قسمت های بدن بررسی می کند در حال حاضر ناچیز است.

.

برترین منابع غذایی حاوی زآگزانتین(فواید سلامتی زاگزانتین)

زآگزانتین به طور طبیعی در طیف گسترده ای از میوه ها و سبزیجات یافت می شود.به ویژه سبزیجات با برگ سبز تیره غنی از زآگزانتین هستند .

منابع علمی معمولاً غذاهای حاوی زآگزانتین و لوتئین را در یک دسته فهرست می کنند. این موضوع ممکن است به این دلیل باشد که لوتئین می تواند به کاروتنوئید مزو زآگزانتین در چشم تبدیل شود، اما دلیل دوم این است که رژیم غذایی انسان از نظر زآگزانتین ضعیف است.

زآگزانتین کاروتنوئید غالب در goji berries است. میوه و دانه های این گیاه منبع غنی از زآگزانتین هستند .

ذرت، زرده تخم مرغ، و شیر انسان از دیگر منابع غنی از زآگزانتین هستند.

در حال حاضر، دوز مصرف روزانه توصیه شده برای زآگزانتین وجود ندارد. با این حال به نظر می رسد ، مصرف حداقل 2 میلی گرم برخی از مزایای سلامتی را فراهم می کند

تحقیقات نشان داده است که افراد با مصرف 5 تا 6 میلی گرم زآگزانتین در روز، کمترین خطر ابتلا به AMD را داشتند و رشد آب مروارید را کندتر می کردند.

شما ممکن است  می توانید 5 تا 10 میلی گرم زآگزانتین و لوتئین را به تنهایی از طریق رژیم غذایی خود با خوردن انواع غذاهای کامل از جمله فلفل دلمه ای پرتقال، ذرت و تخم مرغ مصرف کنید.

مکمل های زآگزانتین(فواید سلامتی زاگزانتین)

محبوبیت مکمل های حاوی زآگزانتین برای سلامت چشم در دنیا در حال افزایش است

همانطور که توضیح دادیم مطالعات نشان داده اند که مصرف زآگزانتین باعث افزایش تراکم رنگدانه ماکولا در چشم می شود.

در یک مطالعه افراد از مکمل های زآگزانتین به مدت 6 تا 24 ماه استفاده کردند. نتیجه ی این مطالعه نشان داد که در گروه مورد مطالعه، بین 36 تا 95 درصد از گره تراکم رنگدانه ماکولا افزایش یافته است. جالب توجه است که این پاسخ بین افراد بسیار متفاوت بود

تراکم رنگدانه ماکولا بالاتر با خطر کمتر AMD همراه است

خطرات احتمالی

به نظر می رسد زآگزانتین به طور کلی بی خطر است، اگرچه یافته های علمی در اینباره قطعی نیستند.

ممکن است نگرانی هایی در مورد مصرف زانتوفیل ها (شامل زآگزانتین) در دوزهای بالاتر وجود داشته باشد، اما تحقیقات بیشتری مورد نیاز است

معمولاً دریافت سطوح بالا تنها از طریق رژیم غذایی دشوار است. متوسط دریافت روزانه زآگزانتین از طریق رژیم غذایی فقط 1.3 میلی گرم است.

دانشمندان باید تحقیقات بیشتری انجام دهند تا مشخص کنند چه دوزی از مکمل های زآگزانتین بی خطر و مفید است.

منبع: healthline.com