راهکارهایی برای کنترل درماتیت سبورئیک

راهکارهایی برای کنترل درماتیت سبورئیک:

در این مقاله از سری مقالات آموزشی سلامتی سایت دکتر دانیالی می پردازیم به راهکارهایی برای کنترل درماتیت سبورئیک :

در این مقاله تلاش بر آن شده است تا به صورت مفصل راهکار هایی به منظور کنترل درماتیت سبورئیک را ارائه دهیم، ولی پیش آن خارج از لطف نیست که به مقدار مختصری در مورد بیماری درماتیت سبورئیک بپردازیم‌. 

درماتیت سبورئیک چیست؟

درماتیت سبورئیک (Seborrheic Dermatitis) گونه‌ای بیماری پوستی شایع و غیر مسری از نوع درماتیت می باشد که به راحتی قابل کنترل است. این نوع درماتیت باعث ایجاد لکه‌های قرمز خارش‌دار و پوسته‌های چرب روی پوست شما می‌ شود و پوسته پوسته‌ای سفید یا زرد یا پودری‌مانند روی پوست سر شما ایجاد می‌ کند. 

واژه‌ی سبورئیک در لغت به غده‌های چربی یا همان سباسه اشاره دارد و واژه‌ی درم به معنای پوست است. زمانی که درماتیت سبورئیک، روی پوست سر نوجوانان یا بزرگ‌سالان ایجاد می شود، به نام شوره‌ی سر (پیتریازیس کاپیتیس)، ولی زمانی که روی سر نوزاد ظاهر می‌‌ شود از آن به عنوان کلاه گهواره‌ یاد می شود.

درماتیت سبورئیک می تواند در دیگر نواحی پوستی بدن شما به وجود آید. و این‌ها مناطقی هستند و بیش‌‌ترین فعالیت غدد چربی (روغن) را دارند که می‌ تواند شامل؛ قسمت بالایی پشت و قفسه‌ی سینه، صورت و پیشانی، چین های کنار بینی، پشت گوش ها، ناف، ابروها، زیر سینه ها و در ناحیه‌ی تاشدگی بازوها، پاها و کشاله‌ی ران‌ها باشد. 

درماتیت سبورئیک یک بیماری است که ممکن است تا پایان زندگی آن شخص همراهش باشد که با کنترل آن می‌ توان درمان موثری را برای آن در نظر گرفت. 

همان‌گونه که در بالا ذکر شد؛ درماتیت سبورئیک یک بیماری پوستی است که در درجه‌ی اول پوست سر را تحت تأثیر قرار می دهد. هم‌چنین ممکن است علائمی مانند؛ قرمزی و پوسته پوسته شدن در صورت یا گوش ها مشاهده شود.

علت درماتیت سبورئیک. که به عنوان نوعی بیماری التهابی مزمن از آن یاد می شود، در اصل ناشناخته است، ولی عواملی همچون؛ ژنتیک، هورمون ها و برخی عوامل محرک‌زا مانند؛ استرس ممکن است در این امر نقش داشته باشد. در حالی که درماتیت سبورئیک می تواند هر کسی را درگیر کند، ولی بیشتر در نوزادان زیر ۳ ماه و بزرگسالان بین ۳۰ تا ۶۰ سال ایجاد می شود.

همان‌گونه که گفته شد؛ درماتیت سبورئیک پوست سر می تواند باعث ایجاد شوره های ناخواسته و پوسته ریزی شود. با این حال شامپوهای تخصصی وجود دارد که می توانید خریداری کنید و یا خودتان آن‌ها را درست نمایید که ممکن است برای رفع این شرایط و نشانه‌ های درماتیت سبورئیک کمک کننده باشد. 

درماتیت سبورئیک آسیب جدی به بدن از جمله مو وارد نمی کند و وجود آن به این معنی نیست که شخص درگیر از پوستی کثیف یا عفونی برخوردار است. داروهایی که در ادامه‌ برمی‌شمریم، ممکن‌ است بتوانند در کنترل درماتیت سبورئیک و علائم مربوط به آن مفید واقع شوند. 

البته ناگفته نماند که گزینه های زیادی در داروخانه ها برای کنترل درماتیت سبورئیک وجود دارد. ولی شامپوهای دارویی به عنوان خط اول درمان حساب می‌ شوند که پزشکان آن‌ها را برای تسکین ناراحتی و کنترل پوسته پوسته شدن و کنترل درماتیت سبورئیک پیشنهاد می دهند. 

راهکارهایی برای کنترل درماتیت سبورئیک:

شامپوهای حاوی سولفید سلنیوم: (برای کنترل درماتیت سبورئیک)

ماده‌ی سولفید سلنیوم با اثربخشی ضد قارچی که برخوردار می باشد، ممکن است در صورت استفاده‌ی کمتر از دو بار در هفته، به کنترل درماتیت سبورئیک کمک کند.
سولفید سلنیوم، قارچ مالاسزیا (Pityrosporum ovale) که در ایجاد شوره موثر است را هدف قرار می دهد و تعداد سلول های شوره‌ی سر را کاهش داده، تحریک و خارش را نیز تسکین می دهد. و عوارض جانبی آن نیز می‌تواند بو و احساس چربی در مو باشد.

شامپوهای حاوی پیریتیون زینک: (برای کنترل درماتیت سبورئیک)

پیریتیون زینک یا روی پیریتیون، یک ماده‌ی رایج به کار گرفته شده در بسیاری از شامپوهای ضد شوره سر (OTC) است. پیریتیون زینک نیز یک ترکیب ضد میکروبی و هم ضد قارچی به شمار می آید. هم‌چنین ممکن است به التهاب و خارش ناشی از درماتیت سبورئیک  کمک کند. برخی از پزشکان و حتی انجمن آکادمی پوست آمریکا، پیشنهاد می دهند تا نواحی پوستی آسیب دیده‌ی بدن را با صابون پیریتیون زینک بشویید.

شامپوهای حاوی اسید سالیسیلیک: (برای کنترل درماتیت سبورئیک)

اسید سالیسیلیک به اندازه‌ی دیگر مواد موثره‌ی درمانی درماتیت سبوره مورد بررسی قرار نگرفته است، ولی ممکن است در صورت استفاده همراه با سایر روش های درمانی مفید باشد. و مزیت اصلی آن این است که به کاهش پوسته پوسته شدن پوست سر کمک می کند. 

شامپوهای حاوی کتوکونازول: (برای کنترل درماتیت سبورئیک)

ولی از سویی دیگر، ماده‌ی اثرگذار کتوکونازول نسبت به دیگر مواد موثره‌‌ای همچون اسی سالیسیلیک بسیار مورد بررسی قرار گرفته است و دارای خواص ضد قارچی می باشد که ممکن است به عنوان درمانی برای شوره‌ی سر و بیماری های مرتبط با آن کمک نماید و قادر به مهار کردن رشد قارچ می‌ باشد. نه تنها این ماده، بلکه آزول هایی مانند؛ کتوکونازول نیز ممکن است دارای خواص ضد التهابی نیز باشند.

هنگامی که علائم اولیه فروکش کرد، برخی از اشخاص قادر به کنترل درماتیت سبورئیک خود با استفاده از شامپو های کتوکونازول با یک یا دو بار مصرف در هفته هستند.

همچنین کتوکونازول بی خطر در نظر گرفته می شود.‌یعنی؛ پژوهش‌ها نشان نداده است که کتوکونازول باعث تحریک پوست یا ایجاد عوارض جانبی دیگر می شود یا خیر.

شامپوهای حاوی ذغال سنگ: (برای کنترل درماتیت سبورئیک)

ذغال سنگ، قارچ را سرکوب کرده و التهاب را کاهش می دهد. این ماده حتی ممکن است میزان تولید سبوم را به پایین بکشاند. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که ذغال سنگ به اندازه‌ی کتوکونازول با قابلیت کاهش رشد قارچ، موثر هستند.

ذغال سنگ ها چندین عارضه‌ی جانبی به همراه دارند. برخی از اشخاص ممکن است بعد از استفاده از انگشتانشان دچار درماتیت تماسی شوند.

علائم سمیت شامل؛ حالت تهوع، استفراغ و ادرار سیاه رنگ است. ذغال سنگ هم‌چنین ممکن است احتمال ابتلا به برخی سرطان ها را افزایش دهد.

بهترین داروهای طبیعی: (برای کنترل درماتیت سبورئیک)

قبل از مراجعه به درمان های دارویی طبیعی، شاید بهتر باشد که درمان های خانگی را نیز امتحان کنید.

گزینه های طبیعی که در ادامه به آن‌ها می‌ پردازیم، نتایج و روایت های متفاوتی دارند که می بایست هر گونه تغییر و سوالی که برای شما در ذهنتان شکل می‌ گیرد را با پزشک خود در میان بگذارید.

روغن نارگیل: (برای کنترل درماتیت سبورئیک)

روغن نارگیل دارای خواص ضد میکروبی و ضد قارچی است. یکی از مصرف کنندگان اظهار داشت که وی بیش از ۱۰ سال با استفاده از ماسک روغن نارگیل (۱ قاشق غذاخوری روغن نارگیل بکر) به پوست سر خود بعد از شامپو زدن، درماتیت سبوره‌اش را درمان کرده است. او تنها دو بار در هفته از این روش استفاده می کند، روغن را برای چند ساعت بر روی سر خود نگه می دارد و سپس آن را می شوید.

سرکه‌ی سیب: (برای کنترل درماتیت سبورئیک)

اسید مالیک موجود در سرکه‌ی سیب (ACV) ممکن است به ریختن سلول‌ های اضافی پوست سر کمک کند. نه تنها این نوع اسید، بلکه اسید استیک موجود در سرکه‌ی سیب به طور بالقوه در برابر باکتری های ایجاد کننده شوره سر اثرگذاری خود را نشان می دهند.

انواع فرآوری شده‌ی سرکه‌ی سیبی که در بازار وجود دارند و به فروش می‌ رسند، دارای مزایا و ویژگی های یکسانی نیستند.
به صورت برابر ترکیبی از آب و سرکه‌ی سیب ACV را تهیه نمایید و این ترکیب را بر روی موها بگذارید، پس از چند ساعت موها را تمیز بشویید.

روغن درخت چای: (منبعی جهت کنترل درماتیت سبورئیک)

روغن درخت چای، به دلیل خاصیت ضد باکتری، ضد قارچی و ضد التهابی که دارد، دارویی جایگزین برای درمان انواع بیماری های پوستی است. روغن درخت چای در صورت استفاده‌ی موضعی به طور کلی بی خطر است، اگرچه برخی از افراد ممکن است دچار درماتیت شوند.

از دیگر روغن‌ های اساسی که می توانند به شوره‌ی سر کمک کنند شامل؛ گیاه بادرنجبویه و کندر است.

برای استفاده از روغن ها به منظور درمان شوره‌ی سر و کنترل درماتیت سبورئیک، بهتر است که نخست آن‌ها را با عسل و یک روغن (مانند؛ نارگیل یا دانه‌ی انگور) یا شامپوی معمولی رقیق کنید، چند قطره اضافه کنید و ترکیب به دست آمده را بر روی پوست سر خود و به آرامی ماساژ دهید. بهتر است قبل از شست‌وشو اجازه دهید ۵ دقیقه روی پوست بماند.

عسل: (برای کنترل درماتیت سبورئیک)

عسل، دارای ویژگی‌ های ضد میکروبی و مرطوب کنندگی پوست است و در عین حال مغذی و نرم کننده‌ی خوبی برای موها حساب می شود. عسل خام فرآوری نشده و به خصوص اینکه همراه با مواد غذایی مناسبی از جمله؛ ویتامین ها و مواد معدنی، پروتئین و آنزیم ها است، استفاده از آن روی پوست سر می تواند تسکین دهنده باشد و از عفونت های پوستی جلوگیری کند.

دو (۲) قاشق غذاخوری عسل خام را با ۳/۴ فنجان آب ترکیب کنید. هم بزنید تا حل شود و سپس موهای خود را با آن ترکیب بشویید.

هم‌چنین با استفاده از انگشتان خود، آن را روی پوست سر ماساژ دهید.

آلوئه ورا: (برای کنترل درماتیت سبورئیک)

آلوئه ورا گیاهی با خواص ضد التهابی است. برخی از پژوهش‌ها نشان داده است که عصاره‌ی برگ آلوئه ورا در درمان درماتیت سبورئیک موثر است و از ویژگی خنک کنندگی و بهبود تسکین پوست برخوردار می باشد. 

مکمل های حاوی ژل یا عصاره‌ی آلوئه ورا می توانند به سرکوب شعله ور شدن این بیماری پوستی کمک کنند. آن‌ها هم‌چنین می توانند به در کاهش شدت و کنترل درماتیت سبورئیک مفید باشد. 

پروبیوتیک ها: (برای کنترل درماتیت سبورئیک)

پروبیوتیک ها ممکن است به درمان انواع مختلف درماتیت، به ویژه در کودکان کمک کنند. ولی تحقیقات کمی برای پیوند پروبیوتیک ها با نتایج موثر درماتیت سبورئیک وجود دارد. 

با این حال، پروبیوتیک ها می توانند سیستم گوارشی سالم تری را تقویت کنند. این می تواند مشکلات التهابی در سراسر بدن و پوست شما را کاهش دهد.

نکات بیشتر در مورد درماتیت سبورئیک پوست سر: (کنترل درماتیت سبورئیک)

علاوه بر محصولات خاص یا ترکیبات طبیعی، رعایت برخی از اقدامات بهداشتی نیز ممکن است به کنترل درماتیت سبورئیک  و شوره‌ی سر کمک کند.

تا زمان تسکین علائم، روزانه از شامپوهای مخصوص استفاده کنید.

پس از آن، استفاده از آن‌ها یک تا سه بار در هفته ممکن است برای کنترل علائم کافی باشد.

همیشه، روش های دستوری را بررسی‌ کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید.‌

از فرآورده های حالت دهنده‌ی مو مانند؛ اسپری مو و ژل خودداری کنید.

هم‌چنین از به کاربردن فرآورده هایی که حاوی الکل هستند، خودداری نمایید. زیرا ممکن است که آن‌ها شدت پوسته پوسته شدن و تحریک را افزایش دهند.

با استفاده از روغن معدنی یا روغن زیتون پوسته ها را از پوست سر خود جدا کنید. و قبل از شانه زدن و شست‌وشو، بگذارید حدود یک روغن روی پوست بماند.

چند نکته برای کنترل درماتیت سبورئیک در آقایان:

به طور مرتب و منظم از شامپو برای موهای صورت استفاده کنید.

درست است که پوست سر مخصوص شامپوهای ضد شوره است، ولی پوست زیر ریش‌ها و سبیل نیز ممکن است به خوبی به این شامپوها پاسخ دهد.

هم‌چنین اصلاح صورت ممکن است باعث کاهش علائم شود.

چند نکته برای کنترل درماتیت سبورئیک در نوزادان:

یک بار در روز یک شامپوی غیر دارویی را امتحان کنید.

یک برس موی نرم ممکن است به پاک کردن آرام پوسته ها قبل از شست‌وشو کمک کند. در غیر این صورت، روغن های مخصوص را برای چند ساعت روی پوست سر خود امتحان بگذارید و سپس به آرامی پوسته‌ها را جدا نمایید.

برای کنترل درماتیت سبورئیک با پزشک یا دکتر داروساز مشورت کنید:

اگر شامپوها و یا سایر داروهای خانگی را امتحان کرده‌اید و هنوز به کنترل درماتیت سبورئیک‌ دست پیدا  نکرده‌اید، با پزشک خود صحبت کنید. بسیاری از شامپوهای دارای نسخه پزشکی وجود دارند که حاوی غلظت بیشتری از مواد موثره هستند.

هم‌چنین سایر روش های درمانی مانند؛ داروهای ضد قارچ وجود دارد که ممکن است موارد شدیدتر درماتیت به منظور کنترل درماتیت سبورئیک را تسکین دهند.

منبع راهکارهایی برای کنترل درماتیت سبورئیک: healthline.com