در این مطلب می خوانید
بیماری کرون چیست؟ تشخیص،علائم و درمان
در این مقاله از سری مقالات آموزشی سلامتی سایت دکتر دانیالی می پردازیم به:
بیماری کرون، روی دستگاه گوارش شما تأثیر منفی می گذارد و منجر به علائمی مانند اسهال و مدفوع خونی می شود. تغییرات رژیم غذایی و بعضی از داروها می توانند به شما در مدیریت برخی علائم این بیماری کمک کنند. با این حال، متاسفانه اکثر افراد در نهایت به جراحی نیاز خواهند داشت.
بیماری کرون نوعی بیماری التهابی روده (IBD) است. بر اساس گزارش بنیاد کرون و کولیت آمریکا (CCFA) حدود 780000 شهروند آمریکایی به این بیماری مبتلا هستند.
تحقیقات بیشتر در مورد بیماری کرون ضروری است. محققان مطمئن نیستند که این بیماری چگونه و به چه دلیلی شروع می شود، چه عواملی به آن شدت میدهند،چه کسانی بیشتر به آن مبتلا میشوند و یا چگونه میتوان آن را به بهترین شکل مدیریت کرد. علیرغم پیشرفت های عمده درمان در 3 دهه گذشته، هنوز هیچ درمانی قطعی برای این بیماری در دسترس نیست.
بیماری کرون بیشتر در روده کوچک و روده بزرگ رخ می دهد. البته این بیماری می تواند هر بخشی از دستگاه گوارش (GI) شما را از دهان گرفته تا مقعد تحت تاثیر قرار دهد. همچنین ممکن است برخی از قسمت های دستگاه گوارش را درگیر کند و در قسمت های دیگر اتفاق نیوفتد.
دامنه شدت کرون از خفیف تا ناتوان کننده متفاوت است. علائم در هر شخص متفاوت است و حتی می تواند در طول زمان تغییر کند. در موارد شدید، این بیماری می تواند منجر به عود بیماری ، حملات شدید و مشکلات تهدید کننده ی حیات شود.
در این مقاله سعی میکنیم درباره ی این بیماری بیشتر یاد بگیریم.
علائم بیماری کرون چیست؟
علائم بیماری کرون اغلب به تدریج ایجاد می شود. برخی علائم نیز ممکن است در طول زمان بدتر شوند. به ندرت ممکن است که علائم از همان ابتدا به طور ناگهانی و شدید ایجاد شوند.
اولین علائم بیماری کرون چیست؟
- اسهال
- گرفتگی ها و کرامپ شکمی
- دیده شدن خون در مدفوع
- تب
- خستگی
- از دست دادن اشتها
- کاهش وزن
- احساس نیاز به دفع مکرر مدفوع
- حرکات مکرر روده
گاهی اوقات ممکن است این علائم شایع از بیماری کرون را با علائمی از بیماری های دیگر مانند مسمومیت غذایی، ناراحتی معده یا آلرژی اشتباه بگیرید. در صورت تداوم هر یک از این علائم باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
علائم ممکن است با پیشرفت بیماری شدیدتر شوند. علائم مهم میتوانند شامل موارد زیر باشد:
- فیستول در ناحیه ی پری آنال که باعث درد و تخلیه ی عفونت در نزدیکی مقعد می شود
- زخم هایی که ممکن است در هر جایی از دستگاه گوارش از دهان تا مقعد ایجاد شوند
- التهاب مفاصل و پوستی
- تنگی نفس یا کاهش توانایی ورزش به دلیل کم خونی
تشخیص زودهنگام بیماری کرون می تواند به شما کمک کند تا از عوارض شدید بیماری جلوگیری کنید .درمان به موقع در این بیماری بسیار مهم است.
چه عواملی باعث بیماری کرون می شود؟(بیماری کرون چیست)
واقعیت این است که با وجود پیشرفت چشمگیر علم، هنوز مشخص نیست که چه چیزی باعث بیماری کرون می شود. با این حال، عوامل زیر ممکن است بر احتمال ایجاد این بیماری تاثیرگذار باشد:
- سیستم ایمنی بدن شما
- ژن های شما
- محیط
طبق گزارش CCFA، تا 20 درصد از افراد مبتلا به بیماری کرون، دارای والدین، فرزند یا خواهر و برادر مبتلا به این بیماری هستند.
طبق یک مطالعه در سال 2012، عوامل خاصی می توانند بر شدت علائم شما تأثیر بگذارند. این شامل:
- سیگار کشیدن
- سن
- درگیری رکتوم
- مدت زمانی که به این بیماری مبتلا شده اید
- افراد مبتلا به کرون بیشتر در معرض ابتلا به عفونت های روده ای از جمل عفونت های باکتریایی، ویروسیی، انگلی و قارچی هستند. این موضوع نیز می تواند بر شدت علائم شما تاثیر بگذارد.
ایجاد عفونتهای مخمری – قارچی در بیماری کرون به صورت ثانویه شایع است و میتواند هم ریهها و هم روده را درگیر کنند. مهم است که این عفونتها به درستی تشخیص داده شوند ، با داروهای مناسب ضدقارچ به درستی درمان شوند و از عوارض بعدی جلوگیری شود.
آیا کرون یک بیماری خودایمنی است؟(بیماری کرون چیست)
در بیماری های خودایمنی، یک اختلال باعث می شود که سیستم ایمنی شما به اشتباه به بدن خود شما حمله کند و گاهی باعث التهابات شود. اگرچه سیستم ایمنی می تواند عامل بالقوه التهاب در کرون باشد، اما این بیماری هنوز به عنوان یک بیماری خودایمنی طبقه بندی نشده است زیرا علل آن هنوز به طور کامل شناخته نشده است.
تشخیص بیماری کرون چیست؟
باید اشاره کرد که هیچ نتیجه آزمایشی برای پزشک شما برای تشخیص بیماری کرون کافی نیست. آنها با حذف احتمال بیماری های دیگر و بررسی علائم شما، به تشخیص بیماری کرون میرسند.
پزشک شما ممکن است از چندین نوع آزمایش برای تشخیص استفاده کند:
- آزمایش خون می تواند به پزشک شما کمک کند تا نشانه های خاصی از مشکلات احتمالی مانند کم خونی و التهاب را بررسی کند.
- آزمایش مدفوع می تواند به پزشک کمک کند تا وجود خون در دستگاه گوارش شما را تشخیص دهد.
- پزشک ممکن است برای دریافت تصویر بهتری از داخل دستگاه گوارش فوقانی درخواست آندوسکوپی کند.
- پزشک شما ممکن است برای معاینه روده بزرگ درخواست کولونوسکوپی کند.
- آزمایشهای تصویربرداری مانند سیتی اسکن و امآرآی جزئیات بیشتری را نسبت به X-Ray به پزشک ارائه میدهند. هر دو آزمایش به پزشک شما اجازه می دهد تا نواحی خاصی از بافت ها و اندام های شما را ببیند.
- پزشک شما ممکن است برای بررسی دقیق بافت دستگاه گوارشی شما، نمونه ی بافت یا بیوپسی روده در طی آندوسکوپی یا کولونوسکوپی را تهیه کند.
سپس با جمع آوری اطلاعات مربوط به این آزمایش ها، نتیجه گیری درباره ی بیماری شما انجام میشود.
درمان بیماری کرون چیست؟
هنوز درمان قطعی برای بیماری کرون در دسترس نیست، اما این بیماری قابل مدیریت است. گزینه های درمانی مختلفی وجود دارد که می تواند شدت و عود علائم شما را کاهش دهد.
داروهای درمان بیماری کرون چیست؟
انواع مختلفی از داروها برای درمان کرون در دسترس هستند. معمولاً از داروهای ضد اسهال و ضد التهاب برای کنترل علائم استفاده می شود. درمان های پیشرفته تر شامل داروهای بیولوژیکی است که از تنظیم سیستم ایمنی بدن برای درمان بیماری استفاده می کنند.
تجویز داروها یا ترکیبی از داروها که برای کنترل بیماری نیاز دارید به علائم، سابقه بیماری، شدت بیماری و نحوه پاسخ شما به درمان بستگی دارد.
داروهای ضد التهاب
دو گروه اصلی از داروهای ضد التهابی که پزشکان برای درمان کرون استفاده میکنند، 5 آمینوسالیسیلاتهای خوراکی و کورتیکواستروئیدها هستند. داروهای ضد التهاب اغلب اولین داروهایی هستند که برای درمان بیماری کرون تجویز میشوند.
شما معمولاً این داروها را زمانی مصرف میکنید که علائم خفیف همراه با عودهای نادر بیماری را دارید. کورتیکواستروئیدها برای علائم شدیدتر استفاده می شوند اما باید فقط برای مدت کوتاهی مصرف شوند.
تعدیل کننده های ایمنی
سیستم ایمنی بیش فعال باعث التهاب می شود که منجر به علائم بیماری کرون می شود. داروهای تعدیل کننده های ایمنی که بر سیستم ایمنی تأثیر می گذارند ، ممکن است پاسخ های التهابی را کاهش داده و واکنش سیستم ایمنی شما را محدود کنند.
آنتی بیوتیک ها
برخی از پزشکان معتقدند آنتی بیوتیک ها ممکن است به کاهش برخی از علائم کرون و کاهش اثر برخی از محرک های احتمالی آن کمک کنند.
به عنوان مثال، آنتی بیوتیک ها می توانند ترشحات را کاهش دهند و فیستول ها (اتصالات غیرطبیعی بین بافت ها )را التیام بخشند.
درمان های بیولوژیک بیماری کرون چیست؟
اگر بیماری کرون شدید دارید، پزشک ممکن است یکی از درمان های بیولوژیکی را برای درمان التهاب و عوارض ناشی از این بیماری امتحان کند. داروهای بیولوژیک می توانند پروتئین های خاصی را که ممکن است باعث التهاب شوند را کاهش دهند.
عمل جراحی بیماری کرون چیست؟
اگر درمانهای کمتر تهاجمی و تغییرات سبک زندگی علائم شما را بهبود نبخشد، ممکن است جراحی برای درمان شما لازم باشد. بر اساس گزارش CCFA، در نهایت، حدود 75 درصد از افراد مبتلا به بیماری کرون در مقطعی از زندگی خود به جراحی نیاز خواهند داشت.
برخی از انواع جراحی برای کرون شامل برداشتن بخش های آسیب دیده دستگاه گوارش و اتصال مجدد بخش های سالم است. سایر روش ها بافت آسیب دیده را ترمیم می کنند، بافت دچار اسکار را مدیریت می کنند یا عفونت های عمیق را درمان می کنند.
رژیم غذایی بیماری کرون چیست؟
باید بدانیم که غذا ها باعث بیماری کرون نمی شود، اما می تواند باعث عود بیماری شود.
پس از تشخیص کرون، پزشک شما احتمالاً یک قرار ملاقات با یک متخصص تغذیه (RD) را پیشنهاد خواهد کرد. متخصص تغذیه به شما کمک می کند بفهمید که چگونه غذا ممکن است علائم شما را تحت تاثیر قرار دهد و چگونه رژیم غذایی شما ممکن است به بهبودی شما کمک کند.
در ابتدا ممکن است از شما بخواهند که یک دفترچه ی روزانه ی غذایی داشته باشید. این دفترچه غذایی به تفصیل آنچه را که خورده اید و اینکه این غذا چه احساسی در شما ایجاد کرده است، توضیح می دهد.
با استفاده از این اطلاعات، متخصص تغذیه به شما در ایجاد یک برنامه غذایی مناسب برای بیماری کرون کمک می کند. این تغییرات رژیم غذایی باید به شما کمک کند تا مواد مغذی بیشتری را از غذایی که می خورید جذب کنید و در عین حال عوارض جانبی منفی که ممکن است باعث ایجاد علائم گوارشی بیماری کرون میشود را محدود کنید.
رژیم غذایی بیماری کرون چیست؟
یک برنامه غذایی که برای یک فرد مبتلا به بیماری کرون مناسب است ممکن است برای فرد دیگر همان پاسخ را نداشته باشد. این موضوع به این دلیل است که این بیماری می تواند نواحی مختلفی از دستگاه گوارش را در افراد مختلف درگیر کند.
این موضوع مهم است که بدانید چه ماده ی غذایی برای شما بهتر عمل می کند. این موضوع را می توان با پیگیری علائم خود هنگام اضافه کردن یا حذف برخی مواد غذایی از رژیم غذایی خود انجام بدهید. تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی ممکن است به شما در کاهش عود علائم و کاهش شدت آنها کمک کند.
مصرف فیبر را تنظیم کنید
برخی از افراد به رژیم غذایی با فیبر و پروتئین بالا نیاز دارند. برای افراد دیگر، مصرف مواد غذایی با فیبر بالا مانند میوه ها و سبزیجات ممکن است مشکلات دستگاه گوارش را تشدید کند.
با توجه به تفاوت ها درباره ی این موضوع ، حتما با پزشک متخصص خود مشورت کنید.
مصرف چربی را محدود کنید
بیماری کرون ممکن است در توانایی بدن شما برای تجزیه و جذب چربی اختلال ایجاد کند. این چربی اضافی از روده کوچک شما به روده بزرگ منتقل می شود که می تواند منجر به ایجاد اسهال شود.
با این حال، یک مطالعه در سال 2017 روی موشها نشان داد که رژیم غذایی حاوی چربیهای گیاهی، پتانسیل تغییر میکروبیوم روده را به به شکل مثبت برای بیماران مبتلا به کرون دارد.
مصرف لبنیات را محدود کنید
ممکن است تا به حال، عدم تحمل لاکتوز را تجربه نکرده باشید، اما در صورت ابتلا به بیماری کرون، بدن شما ممکن است در هضم برخی از محصولات لبنی دچار مشکل شود. مصرف لبنیات می تواند منجر به ناراحتی معده، گرفتگی عضلات شکم و اسهال در برخی افراد شود.
آب کافی بنوشید
بیماری کرون ممکن است بر توانایی بدن شما برای جذب آب از دستگاه گوارش تأثیر بگذارد. این موضوع می تواند منجر به کم آبی بدن شود.
به خصوص در صورت داشتن اسهال یا خونریزی، خطر کم آبی بدن زیاد است.
منابع جایگزین ویتامین ها و مواد معدنی را به رژیم غذایی خود اضافه کنید
بیماری کرون می تواند بر توانایی روده شما برای جذب مناسب مواد مغذی از غذا تأثیر بگذارد. خوردن غذاهای غنی از مواد مغذی ممکن است برای رفع نیاز های بدن شما کافی نباشد. با پزشک یا داروساز خود در مورد مصرف مولتی ویتامین ها مشورت کنید تا متوجه شوید که آیا به آنها نیاز دارید یا خیر.
درمان های طبیعی برای بیماری کرون چیست؟
برخی از افراد از طب مکمل و جایگزین (CAM) برای کمک به مدیریت علائم، شرایط و بیماریهای مختلف از جمله بیماری کرون استفاده میکنند.
سازمان غذا و دارو این نوع درمان را برای بسیاری از بیماری ها تایید نکرده است، اما برخی افراد از آنها درکنار داروهای اصلی استفاده می کنند.
لطفا بدون مشورت با پزشک خود هیچ درمان جدیدی را به برنامه درمانی فعلی خود اضافه نکنید.
برخی از درمان های جایگزین و طب مکمل برای بیماری کرون عبارتند از:
پروبیوتیک ها که باکتری های زنده ای هستند که می توانند به شما در جایگزینی و بازسازی باکتری های خوب و مفید در روده ها کمک کنند. پروبیوتیک ها همچنین ممکن است به جلوگیری از برهم زدن تعادل طبیعی روده توسط میکروارگانیسم ها و عود مجدد کرون کمک کنند. داده های علمی در مورد اثربخشی پروبیوتیک ها محدود است.
پری بیوتیک ها که مواد بالقوه مفیدی هستند که در گیاهانی مانند مارچوبه، موز، کنگر فرنگی و تره فرنگی نیز یافت می شوند که در واقع به تغذیه باکتری های خوب روده کمک می کنند و تعداد باکتری های مفید را افزایش می دهند.
روغن کبد ماهی که سرشار از امگا 3 است. طبق یک مطالعه در سال 2017، ماهی های روغنی مانند سالمون که سرشار از امگا 3 هستند میتوانند به کاهش علائم کرون کمک کنند.می توانید از سایت داروخانه ی دکتر دانیالی این مکمل هارا تهیه کنید.
آلوئه ورا. برخی از افراد معتقدند گیاه آلوئه ورا دارای خواص ضد التهابی است. از آنجایی که التهاب یکی از اجزای اصلی بیماری کرون است، بسیاری از افراد ممکن است از آن به عنوان یک ضد التهاب طبیعی استفاده کنند. با این حال، هیچ تحقیق ثابت شده ای وجود ندارد که نشان دهد آلوئه ورا به درمان کرون کمک می کند.
طب سوزنی. یک مطالعه در سال 2014 نشان داد که طب سوزنی، همراه با moxibustion – نوعی طب سنتی چینی که شامل سوزاندن گیاهان دارویی خشک شده روی پوست یا نزدیک آن است – علائم بیماری کرون را بهبود می بخشد. تحقیقات بیشتر و با داده های علمی معتبر تر در این زمینه مورد نیاز است.
اگر از هر گونه درمان CAM یا داروهای بدون نسخه استفاده می کنید، حتما به پزشک متخصص و یا داروساز خود اطلاع دهید. برخی از این مواد می توانند بر کارایی داروها یا سایر درمان ها تأثیر بگذارند. همچنین بسیاری از داروهای گیاهی با سایر داروها تداخل دارند .در برخی موارد، یک تداخل یا عارضه جانبی می تواند خطرناک یا حتی تهدید کننده حیات شما باشد.
جراحی بیماری کرون چیست؟
جراحی برای بیماری کرون به عنوان آخرین راه حل در نظر گرفته می شود، اما سه چهارم افراد مبتلا به کرون در نهایت به نوعی جراحی برای تسکین علائم یا عوارض نیاز دارند.
هنگامی که داروها دیگر کار نمی کنند یا عوارض جانبی برای درمان خیلی شدید می شود، پزشک ممکن است یکی از انواع جراحی ها مانند استریکچرپلاستی، رزکسیون، استومی، کولکتومی و یا پروکتوکولکتومی را برای شما در نظر بگیرد.
جراحی در بیماری کرون برای تسکین علائم مفید است، اما بدون خطر نیست. در مورد هر گونه نگرانی که ممکن است در مورد جراحی داشته باشید با پزشک خود صحبت کنید.
انواع مختلف بیماری کرون چیست؟
شش نوع بیماری کرون وجود دارد که همگی بر اساس مکان درگیر شونده در دستگاه گوارش هستند.
بیماری کرون گاسترودئودنال. این وضعیت غیرمعمول عمدتاً معده و دوازدهه شما (که اولین قسمت روده کوچک شما است)، تحت تأثیر قرار می دهد.
ژژنوئیلیت. این نوع از بیماری کرون در قسمت دوم روده شما به نام ژژونوم رخ می دهد. این نوع از کرون نیز شایع نیست.
ایلیت. ایلیت شامل التهاب در آخرین قسمت روده کوچک یا ایلئوم است.
ایلئوکولیت این نوع از بیماری کرون، ایلئوم و کولون را تحت تأثیر قرار می دهد و شایع ترین نوع کرون است.
کولیت کرون این نوع از کرون، فقط روده بزرگ را تحت تاثیر قرار می دهد. هم کولیت اولسراتیو و هم کولیت کرون فقط روی روده بزرگ تاثیر میگذارند، اما کولیت کرون میتواند لایههای عمیقتری از پوشش روده را تحت تاثیر قرار دهد.
بیماری کرون پری آنال. این نوع از کرون اغلب سبب فیستول یا اتصالات غیر طبیعی بین بافت ها، عفونت های بافت عمیق و همچنین زخم در پوست بیرونی اطراف مقعد است.
بیماری کرون و کولیت اولسراتیو
بیماری کرون و کولیت اولسراتیو (UC) دو نوع از بیماری IBD هستند. بسیاری از ویژگی ها در این دو بیماری مشابه هستند. و در بیساری از موارد ممکن است آنها را با یکدیگر اشتباه بگیرید.
شباهت های این دو بیماری عبارت اند از :
- اولین علائم و نشانه های بیماری کرون و UC بسیار مشابه هستند. این علائم می تواند شامل اسهال، درد و گرفتگی در ناحیه ی شکم، خونریزی مقعدی، کاهش وزن و خستگی باشد.
- هم بیماری UC و هم بیماری کرون در افراد 15 تا 35 ساله و افرادی که سابقه خانوادگی هر یک از انواع IBD را در اقوام درجه ی یک خود دارند بیشتر دیده می شود.
به طور کلی، IBD در مرد ها و زن ها به طور رخ میدهد،اما سن درگیر شدن عامل متفاوت کننده در این بیماری است
علیرغم دههها تحقیق، دانشمندان هنوز نمیدانند چه چیزی دقیقا باعث ایجاد هر یک از این بیماریها میشود. در هر دو مورد، سیستم ایمنی بیش فعال یک عامل احتمالی است، اما احتمالاً عوامل دیگری نیز در ایجاد آنها نقش دارند.
تفاوت های این دو بیماری عبارت اند از :
- UC فقط روده بزرگ را تحت تاثیر قرار می دهد. بیماری کرون می تواند هر بخشی از دستگاه گوارش شما را( از دهان گرفته تا مقعد) تحت تاثیر قرار دهد.
- UC تنها بر خارجی ترین لایه بافت پوشاننده روده بزرگ به نام مخاط تأثیر می گذارد. بیماری کرون می تواند تمام لایه های بافت روده شما را از لایه ی سطحی تا عمقی تحت تاثیر قرار دهد.
آمار ابتلا به بیماری کرون چیست؟
CCFA و مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC ) آمار زیر را در باره ی بیماری کرون گزارش می کنند:
- حدود 3 میلیون آمریکایی به نوعی از IBD مبتلا هستند. از این میزان حدود 780000 آمریکایی به بیماری کرون مبتلا هستند.
- افرادی که به طور فعال و دائمی سیگار می کشند، دو برابر بیشتر احتمال دارد که دچار بیماری کرون شوند.
- اگر این بیماری – با دارو یا جراحی – درمان شود، 50 درصد از افراد مبتلا به بیماری کرون بهبود می یابند یا تنها علائم خفیفی را ظرف 5 سال پس از تشخیص تجربه می کنند.
- حدود 11 درصد از افراد مبتلا پس از درمان نیز ، بیماری کرون مزمن فعال را تجربه خواهند کرد.
بر اساس آخرین اطلاعات و داده های علمی :
- بیماری کرون تقریباً در مردان به اندازه زنان رخ می دهد.
- دو نفر از هر سه فرد مبتلا به بیماری کرون، قبل از سن 40 سالگی تشخیص داده می شوند.
در کودکان بیماری کرون چیست؟
اکثر افراد مبتلا به بیماری کرون در دهه 20 و 30 سالگی تشخیص داده می شوند، اما IBD می تواند در کودکان نیز ایجاد شود. بر اساس یک بررسی در سال 2016، تقریباً 1 نفر از هر 4 فرد مبتلا به IBD، علائم بیماری را قبل از 20 سالگی نشان می دهد.
نوعی از بیماری کرون که فقط روده بزرگ را درگیر می کند در کودکان و نوجوانان شایع تر است. این موضوع بدان معناست که تا زمانی که کودک علائم دیگر را نشان دهد، تمایز بین کرون و UC دشوار است .
درمان کرون در کودکان بسیار مهم است زیرا کرون درمان نشده می تواند منجر به کاهش رشد و ضعیف شدن استخوان ها در این سن شود. همچنین این بیماری ممکن است باعث مشکلات عاطفی قابل توجهی در این مرحله از زندگی شود.
منبع: healthline.com