در این مطلب می خوانید
سلامتی ناخن : آنچه که ناخن ها درباره سلامتی شما می گویند!
در این مقاله آموزشی که از سری مقالات آموزشی سلامتی سایت دکتر دانیالی می پردازیم به :
ناخن های شما بازتاب بسیار خوبی از سلامتی شما هستند.
بسیاری از علائم ممکن است در ناخن ها نمایان شود که می تواند نشان دهنده مشکلات بنیادی یا پوستی باشد. به هر چیزی که بر روی ناخن انگشتان دست یا پا که بطور ناگهانی متفاوت بنظر میرسد توجه کنید.
کریستین پابلت_لوپز ، دکتر متخصص پوست
هر چیزی که طبیعی به نظر نمی رسد باید حل شود. بهترین اقدام شما مراجعه به دکتر در سریعترین زمان ممکن است. موقعیت هایی وجود دارد که می تواند باعث ایجاد علائمی در ناخن شود، با این حال، برای تشخیص بسیار مهم است که به پزشک مراجعه کنید زیرا علاوه بر علائم ناخن وی عوامل زیادی را نیز در نظر می گیرد!
نقش استرس در سلامتی ناخن
دکتر پابلت لوپز میگوید ناخن های دست و پا با موها ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند. همانطور که ممکن است موهای شما پس از بیماری یا یک دوره طولانی مدت در معرض استرس بودن، دچار ریزش شوند ناخن های شما نیز می توانند علائم مشابهی را بروز دهند. در بیشتر مواقع، استرس باعث میشود که خطوط اضافه ای روی ناخن های شما ظاهر شود و سلامتی ناخن را تحت تاثیر قرار میدهد.
ناخنهای جویده شده را میتوان نشانه ای از اضطراب مداوم در نظر گرفت. اگر عادت جویدن و چیدن ناخنها برایتان قابل کنترل نیست، بهتر است حتماً از یک پزشک در این خصوص کمک بگیرید تا دلایل آن بررسی شود. این حالت به اختلال وسواس فکری نیز می تواند مرتبط باشد.
وجود خال یا ملانوم در ناخن
دکتر پابلت لوپر بیان میکند که نگرانی در مورد رنگ ناخن یکی از رایج ترین مراجعه و شکایات به متخصصان پوست است. تغییر رنگ معمولاً در خطوطی ظاهر میشود که از کوتیکول تا نوک ناخن امتداد دارند و می تواند لکه های خوش خیم و یا حتی ملانوم های سرطانی باشد. آمریکایی های آفریقایی تبار و آسیایی ها احتمالاً تغییرات طبیعی رنگدانه ای را تجربه می کنند که البته مربوط به نژادشان است.
اگر پوست زیر صفحه ناخن (قسمت سخت ناخن که روی نوک انگشتان را می پوشاند) تغییر رنگ قهوه ای دهد حتما به متخصص پوست مراجعه کنید. این تغییر رنگ اگر بیشتر بر روی یک ناخن انگشت تأثیر بگذارد می تواند نگران کننده باشد. خطوط قهوه ای که به کوتیکول می رسند نیز می تواند نشانه ملانوم باشد. آنهایی که زیر یا روی کوتیکول ایجاد میشوند نیر احتمالاً توسط خال ها ایجاد می شوند.
آرتریت
کیست های کوچکی که در کنار و یا روی کوتیکول رشد می کنند و ممکن است همراه با آرتریت ایجاد شوند. این موارد خوش خیم هستند (سرطانی نیستند) و بهتر است توسط یک جراح دست مورد بررسی قرار بگیرند.
پسوریازیس بیماری که به سلامتی ناخن آسیب می زند!
دکتر پابلت میگوید این بیماری شایع پوستی معمولاً با لکه های پوسته ای و قرمز مشخص میشود ، اما می تواند ناخن ها و انگشتان پا را نیز تحت تأثیر قرار دهد. اگر رنگ ناخن به رنگ زرد و قرمز تغییر کرده باشد به آن لکه روغنی (oil drop) و یا لکه ماهی قزل آلا (salmon patch) میگویند حتما به متخصص پوست مراجعه کنید.
علائم دیگری وجود دارد که می تواند نشان دهنده پسوریازیس باشد مانند:
_ تو رفتگی ها
بریدگی کوچک یا سوراخ هایی بر روی صفحه ناخن
_خطوط بیو
خطوطی که از کنار ناخن عبور می کنند.
_ضخیم شدن پوست و یا شل شدن ناخن
ضخیم شدن پوست زیر ناخن ، که می تواند ناخن(آنیکولیز) را از بستر ناخن خارج کند که به طور کلی از نوک ناخن شروع شده و به سمت کوتیکول کشیده میشود.
_لکه های سفید
لکه های سفید ناخن که به آن لکونیشیا نیز گفته می شود.
(به گفته دکتر پابلت، لکه های سفید کمرنگ که گاهی اوقات روی ناخن دست و پا ظاهر می شوند، در این گروه قرار نمی گیرند و جای نگرانی ندارد.)
_خطوط سیاه
خطوط سیاه که از نوک تا کوتیکول ادامه دارند می تواند لخته های خونی باشد که در اثر خونریزی و پارگی مویرگها ایجاد شده است.
_قرمزی
نواحی کمرنگ رنگ نزدیک کوتیکول تغییر رنگ داده و قرمز می شوند که می تواند ناشی از گرفتگی مویرگها باشد ، که البته این هم یکی دیگر از علائم احتمالی پسوریازیس می باشد.
نقش بیماری های کلیوی در سلامتی ناخن
دکتر پابلت لوپز معتقد است یکی از تغییرات مهم ناخن می تواند به دلیل وجود بیماری حاد یا مزمن کلیه باشد.
خطوط بیو (Beau’s lines)
حرکت این خطوط جانبی به طرفین می تواند نشانه ای از بیماری حاد کلیه باشد.
ناخن های خشن و محکم (Ridged nails) :
ناخن های خشن با برجستگی هایی که کویلونشیا (KOILONYCHIA) نامیده میشود و می توانند احتمال وجود بیماری کلیه را تایید کنند. این ناخن ها اغلب به شکل قاشق و مقعر هستند که کم خونی فقر آهن را نشان می دهند.
رگه هاو لکه های سفید
مشابه موارد پسوریازیس، رگه های سفید و لکه های مشخص روی ناخن می تواند به بیماری مزمن کلیه اشاره داشته باشد.
بیماری داریر که می تواند به سلامتی ناخن شما آسیب بزند!
بیماری داریر (Darier disease) نوعی اختلال ژنتیکی نادر است که باعث بثورات پوستی شده و بیشتر در دوره نوجوانی ظاهر می شود. در ناخن های دست و پا به صورت نوار و خطوط پهن، سفید یا مایل به قرمز ظاهر می شود که از کوتیکول تا نوک آن ادامه دارد.
دکتر پابلت لوپز میگوید که یک علامت شبیه V، در نزدیکی نوک انگشتان نیز می تواند نشان دهنده این وضعیت باشد.
مشکلات ظاهری ناخن و بیماری های مربوط به آن
تاثیر رنگ ناخن ها در سلامتی ناخن و ابتلا به بیماریها
با بالا رفتن سن، رنگ ناخن ها تغییر می کند. تغییر رنگ ناخن یکی از نشانه های پیری است. البته ابتلا به برخی بیماری ها یا داشتن تغذیه نامناسب و ناکافی نیز تغییر رنگ ناخن ها را سبب خواهند شد.
ناخن های رنگ پریده
رنگ پریدگی ناخن ها به دلیل نرسیدن خون به ناخن است که میتواند علائم کم خونی و یا مشکلاتی در گردش خون باشد. نارسایی احتقانی قلب، بیماریهای کبدی و سوء تغذیه نیز می توانند مرتبط با رنگ پریدگی ناخن ها باشند.
ناخن های سفید
ناخن های تماما سفید رنگ خبر از بیماری های کبدی، نارسایی مزمن کلیه و یا نارسایی احتقانی قلب میدهند. ناخن های سفید با لبه تیره می تواند نشانه ای از ابتلا به هپاتیت باشد. شاید سفیدی ناخن ها گاهی تنها به دلیل افزایش سن باشد، اما جهت اطمینان بیشتر با مشاهده علائم آن، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
ناخن های زرد
دلیل شایع زرد شدن ناخن، عفونت قارچی است که با شدید شدن آن، بستر ناخنها نیز ضخیم میشود. زردی ناخن ها همچنین می تواند نشان از بیماری هایی مانند دیابت یا پسوریازیس باشد. ناخن های زرد و ضخیم با سرعت رشد کم، عمدتا از بیماری های ریوی نظیر آمفیزم یا برونشیت مزمن ناشی میشود.
علاوه بر آن، بیماری دیگری به نام رینود نیز وجود دارد که به دلیل گردش خون ضعیف در انگشتان پا و بینی ایجاد می شود که باعث زرد شدن ناخن ها می شود. سینوزیت و مشکلات تیروئید نیز می توانند موجب زرد شدن ناخن ها شوند.
ناخن های آبی
اگر رنگ ناخن به رنگ آبی یا کبود در آید، نشان از کمبود اکسیژن در بدن دارد که میتواند در نتیجه بیماری های ریوی مثل ذات الریه یا بیماری های قلبی بروز کند.
تاثیر فرم ناخن ها در سلامتی ناخن و ابتلا به بیماریها
فرم ناخن ها نیز می تواند نشانه خوبی برای تشخیص میزان سلامت بدن باشد. البته برخی موارد مربوط به ناهنجاری های ظاهری مادرزادی و وراثتی ناخن ها هستند. در کل، یک ناخن طبیعی، ظاهری سالم با انحنایی ملایم دارد و هر گونه تغییر در فرم و شکل ظاهری آن می تواند نشانه ای از وجود مشکلاتی در بدن باشد که لازم است به آن رسیدگی شود.
ناخن های دارای انحنای شدید
انحنای شدید در ناخن ها نشان دهنده سطح پایین اکسیژن خون و اختلالات مزمن ریوی است.
ناخن های حفره دار
وجود حفره یا فرورفتگی های متعدد بر روی ناخن ها، می تواند مرتبط با بیماری هایی مانند آلوپسی آره آتا و یا پسوریازیس باشد.
ناخن های موج دار
ناخن های دارای موج علامتی از وجود بیماریهای پسوریازیس یا آرتریت التهابی است. معمولا در این مورد، تغییر رنگ در ناخن و در زیر ناخنها التهاب و قرمزی دیده میشود.
ناخن های دارای برآمدگی
وجود برآمدگی در ناخن ها به صورتی که ناخن ها به داخل خم شوند، نشانه ای از مشکلات کبدی، ریوی، قلبی و یا بیماری های التهابی روده است.
ناخن های دارای ترک خوردگی
مهم ترین دلیل ترک خوردن ناخن، تیروئید و مشکلات مربوط به آن است. اگر این ترک خوردگی با تغییر رنگ مایل به زرد همراه باشد، می تواند نشانه ای از بیماری های قارچی نیز باشد.
ناخن های قاشقی
ناخن های قاشقی که وسط آنها حالت تقعر پیدا می کند و شبیه به قاشق میشوند معمولا نشانه بیماری های قلبی، لوپوس، تیروئید کم کار و یا فقر آهن است.
ناخن های دارای خطوط سیاه
وجود تیرگی بر روی ناخن معمولا طبیعی است. اما وجود یک نوار طولی قهوه ای بر روی ناخن ها می تواند نشانه ملانوم باشد که سریعا باید بررسی شود. این تیرگی ها بر روی ناخن ها ایجاد شده، بعد از آن به عمق پوست گسترش مییابد و در نهایت موجب ترک خوردن، شکنندگی و خونریزی خواهد شد.
ناخن های لق
مواردی مانند چسب ناخن مصنوعی، مواد شیمیایی، مانیکور زیاد، حساسیت های دارویی و پسوریازیس ممکن است آسیب یا عفونت ایجاد کند. همه این موارد می توانند در نهایت به سلامتی ناخن آسیب رسانده و باعث لق شدن ناخن شوند.
آیا همیشه مشکلات ناخن نشان دهنده یک بیماری است؟
اگرچه تغییرات ناخن با بسیاری از شرایط همراه است، اما همیشه به این معنی نیست که با مشاهده آنها شما حتماً با یک مشکل جدی سروکار دارید. در بیشتر مواقع این تغییرات به ندرت میتوانند اولین علامت از بروز یک مشکل باشند و به شما برای تشخیص سلامت بدن از روی ناخنها کمک کنند.
بهرحال اکثر ناهنجاریهای ناخن معمولا خطری ندارند و هر فردی که ناخن سفید دارد حتماً هپاتیت ندارد یا زردی ناخن لزوما قارچ نیست. اما اگر نگران تغییر ظاهر ناخنخود هستید بهتر است برای اطمینان بیشتر به یک پزشک یا متخصص پوست مراجعه نمایید.
روش های جلوگیری از بیماری ها در سلامتی ناخن
جلوگیری از بیماری های زمینه ای که ناخن های شما را تحت تأثیر قرار می دهد، همیشه امکان پذیر نیست، اما شما می توانید با مصرف آب کافی و داشتن یک رژیم غذایی متعادل از سلامتی ناخن های خود حمایت کنید. مطمئن شوید که به اندازه کافی ویتامین B و روی مصرف می کنید زیرا این مواد مغذی ناخن های شما را بسیار تقویت می کنند.
قبل از هر چیزی بهتر است از سلامتی ناخن های خود مطمئن شوید و از عواملی که میتوانند به ناخنها آسیب برسانند دوری کنید. در بسیاری از موارد، تغییر در ناخن های شما می تواند طبیعی باشد اما اگر سوالی دارید، همیشه بهترین راه مشورت با پزشک متخصص است.
بعضی از ناخن ها ممکن است صاف به نظر نرسند یا دارای نوارهای طولی یا برجستگی باشند، تا زمانیکه که هر آنچه در سطح ناخن می بینید که سازگار است، احتمالاً مشکلی وجود ندارد.
اما اگر چیز غیر عادی و غیر طبیعی وجود داشت، منطقی ترین راه مراجعه به پزشک متخصص است.
منبع : health.clevelandclinic.org