درمان روماتیسم مفصلی چیست؟ روماتیسم مفصلی چیست و چگونه درمان می شود؟ دردهای مربوط به بدن و مفاصل، از نوع مسائل پزشکی به شما می آیند که بسیاری از مردم جهان را دچار خود ساخته است و این موارد جزوی از رایجترین مشکلاتی هستند که در درجهی نخست، می بایست به درستی تشخیص داده شوند تا بتوان بهترین روش درمانی را برای آنها به کار گرفت. در این مقاله تلاش بر این است که دربارهی درمان روماتیسم مفصلی شرح مفصلی داده شود، ولی پیش از آن بهتر است توضیح کوتاهی در مورد روماتیسم، تشخیص، مفصل، کارایی و انواع آن ارائه نمود. شما میتوانید برای خرید انواع مکمل و قرص مفصل و استخوان به صورت اینترنتی از طریق داروخانه آنلاین دکتر دانیالی اقدام نمایید.
در این مطلب می خوانید
- 1 اصطلاح روماتیسم (Rheumatism):
- 2 مفصل چیست، چه کارایی در بدن دارد و انواع آن کدامند؟!
- 3 انواع مفاصل کدامند؟
- 4 روماتیسم مفصلی علل، علائم، درمان و موارد دیگر:
- 5 علل روماتیسم مفصلی:
- 6 علائم روماتیسم مفصلی:
- 7 تشخیص روماتیسم مفصلی:
- 7.1 کمک به درمان روماتیسم مفصلی:
- 7.2 خودمراقبتی به منظور کمک درمان روماتیسم مفصلی:
- 7.3 تغذیهی سالم و کمک درمان روماتیسم مفصلی:
- 7.4 حرکت و فعالیت روزانه و کمک درمان روماتیسم مفصلی:
- 7.5 ایجاد تعادل بین فعالیت و استراحت و کمک درمان روماتیسم مفصلی:
- 7.6 روش های سرد و گرم و کمک درمان روماتیسم مفصلی:
- 7.7 محصولات موضعی و کمک درمان روماتیسم مفصلی:
- 7.8 کاهش استرس و کمک درمان روماتیسم مفصلی:
- 7.9 مکمل های غذایی و کمک درمان روماتیسم مفصلی:
- 7.10 داشتن نگرشی مثبت و خواستار حمایت اطرافیان برای کمک به درمان روماتیسم مفصلی:
اصطلاح روماتیسم (Rheumatism):
چندین نوع بیماری وجود دارند که تحت عنوان اختلالات روماتیسمی طبقه بندی می شوند. روماتیسم Rheumatism یک اصطلاح پزشکی نیست، ولی بسیاری از مردم به طور غیرتخصصی از آن برای توصیف علائمی مشابه با نشانه های مربوط به آرتریت (Arthritis) استفاده می کنند که علائم آنها شامل؛ درد مفاصل و عضلات است و بیماری هایی که در زیر عنوان خواهیم کرد اختلالات روماتوئید هستند که در طبقهبندی زیرین روماتیسم برشمرده شدهاند.
برخی از کشورها از کلمهی روماتیسم برای توصیف سندرم فیبرومیالژیا Fibromyalgia (سندروم درد اسکلتی – عضلانی مزمن) استفاده می کنند. بنابراین روماتیسم در دو شکل طبقهبندی میشود که عبارتند از:
- مفصلی یا مفاصلی که معمولاً شامل بیماری های آرتریت روماتوئید، لوپوس، نقرس، اسپوندیلیت و غیره است.
- غیر مفصلی یا آنهایی که بر بافت های نرم، ماهیچه ها تأثیر می گذارند و باعث سندرم های درد در بخش های گوناگون بدن می شوند.
به طور کلی از گفته های بالا این برداشت می شود که؛ اصطلاح روماتیسم اصطلاحی است که در میان مردم عام، برای توصیف روماتیسم مفصلی استفاده می شود و اختلالات روماتوئید شامل مواردی است که بر عضلات، مفاصل و استخوان ها تأثیر می گذارد و بسیار رایج هستند و تأثیر زیادی بر سلامت جمعیت وسیعی در سراسر جهان دارند.
توصیه پزشک و داروساز = نقش ویتامین D در سلامت استخوان
حال که با اصطلاح روماتیسم آشنا شدیم، وقت آن رسیده است که چگونه بتوانیم این موارد و بیماری های روماتیسمی را از هم تشخیص دهیم.
چه کسی بیماری های روماتیسمی را تشخیص و درمان می کند؟
افراد مبتلا به بیماری های روماتیسمی توسط روماتولوژیست هایی که در این زمینه آموزش دیده اند و متخصص هستند، تشخیص داده و درمان می شوند. روماتولوژیست ها بیش از ۱۰۰ نوع بیماری روماتیسمی و آرتریت را درمان می کنند که بخش عمده ای از بیماری های روماتیسمی التهابی مانند؛ آرتریت روماتوئید، لوپوس و نقرس را شامل می شود.
مفصل چیست، چه کارایی در بدن دارد و انواع آن کدامند؟!
مفصل بخشی از بدن است که در آن دو یا چند استخوان به هم می رسند تا حرکت کنند. هر استخوان در بدن (به جز استخوان هیوئید در گلو)، حداقل با یک استخوان دیگر در یک مفصل برخورد می کند، به گونهای که شکل یک مفصل به عملکرد آن بستگی دارد.
به طور کلی، هرچه دامنهی حرکتی از طریق مفصل بیشتر باشد، خطر آسیب بیشتر خواهد شد. و به این دلیل است که دامنهی حرکتی بیشتر، با کاهش قدرت مفصل در پیوند مستقیم می باشد.
توصیه پزشک و داروساز = داروهای گیاهی برای تسکین درد
انواع مفاصل کدامند؟
مفاصل با میزان حرکتی که اجازه می دهند توصیف می شوند که در سه گروه گسترده و کلی دستهبندی شدهاند و عبارتند از؛
مفاصل ثابت:
به گونهای که دو یا چند استخوان در تماس نزدیک هستند، ولی هیچ حرکتی نمی تواند رخ دهد. به عنوان نمونه، استخوان های جمجمه.
مفاصل نیمه متحرک:
یعنی دو یا چند استخوان به قدری محکم به هم چسبیدهاند که حرکت محدودی مجاز است. به عنوان نمونه، مهره های ستون فقرات.
مفاصل متحرک:
اکثر مفاصل بدن انسان از این نوع هستند که هدف اصلی حرکت خود مفصل است.
مفاصل اتصالات بین استخوان ها هستند که به شما امکان می دهند تا که آرنج، زانو، گردن، پا، باسن و … خود را خم کنید یا حرکت دهید. معمولاً همراه با استخوان ها، مفاصل ما با افزایش سن تحلیل می روند و به بیماری هایی مانند؛ آرتروز مفصلی (استئوآرتریت) که نوعی بیماری تحلیل برندهی مفصلی است، خواهد انجامید.
ولی گاهی آسیب رسیدن به مفصل ممکن است بر اثر افزایش سن یا کار کشیدن بیش از حد از مفاصل صورت نگرفته باشد که این در مورد نوعی بیماری به نام روماتیسم مفصلی صدق می کند که در ادامهی مطلب به درمان روماتیسم مفصلی خواهیم پرداخت.
روماتیسم مفصلی علل، علائم، درمان و موارد دیگر:
روماتیسم مفصلی یا همان آرتریت روماتوئید (RA)، از نوع شایع ترین بیماری التهابی سیستمیک مفاصل می باشد که باعث التهاب و درد مفاصل می شود. و این زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی به درستی کار نمی کند و به پوشش مفاصل که سینوویوم نامیده می شود حمله می کند. سینوویوم بافت نرمی است که در میان کپسول مفصل و حفرهی مفصل وجود دارد و مایع مرطوب کنندهی سینوویال یا زلالیه ترشح می نماید.
مایع زلالیه که به مانند؛ ژل شفاف و به رنگ زرد ملایم و کمرنگی می گراید، روی مفصل را پوشانیده و باعث لغزندگی و روانسازی مفصل و تغذیهی غضروف مفصلی می شود و به گونهای همچون؛ کمکفنر به عنوان ضربهگیر کارایی دارد و از سایش و آسیب به مفصل پیشگیری می نماید. این مایع کمتر از ۲۰۰ میکررولیتر گلبول سفید دارد (گلبول های سفید، بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند.) و آن را می توان در برخی مفاصل زلالیهای مانند؛ ران، آرنج، بند انگشتان و شانه یافت نمود.
روماتیسم مفصلی بیماری به شمار می رود که بیشتر دست ها، زانو ها یا مچ پاها و معمولاً همان مفصل را در هر دو طرف بدن و به صورت قرینه مانند؛ هر دو دست یا هر دو زانو، درگیر خود می سازد.
ولی گاهی وقت ها روماتیسم مفصلی (RA) باعث ایجاد به وجود آمدن مشکلاتی در بخش های دیگر بدن نیز می شود، که از آن جمله می توان به چشم ها، قلب و سیستم گردش خون و یا ریه ها اشاره نمود.
به دلایل ناشناخته، زنان بیشتر از مردان به روماتیسم مفصلی دچار می شوند و معمولاً در میانسالی پیدار خواهد شد. داشتن یکی از اعضای خانوادهی مبتلا به روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید) احتمال ابتلا به این بیماری را در شخص افزایش می دهد.
علل روماتیسم مفصلی:
در یک فرد سالم، سیستم ایمنی با مهاجمانی مانند؛ باکتری ها و ویروس ها مبارزه می کند. ولی در یک بیماری خود ایمنی مانند؛ روماتیسم مفصلی (RA)، سیستم ایمنی سلول های بدن را با مهاجمان خارجی اشتباه می گیرد و مواد شیمیایی التهابی آزاد می کند که به آن سلول ها حمله می کنند، یعنی در اینجا سیستم ایمنی با خودش درگیر شده و مبارزه می کند. روماتیسم مفصلی به سینوویوم حمله می کند، همان بافت پوششی اطراف مفصل که مایعی تولید می کند تا به حرکت راحت و هموار مفصل کمک نماید.
انباشته شدن بیش از حد مایع زلالیه (سینوویوم) باعث ملتهب شدن ناحیهی مفصل خواهد شد که به ویژه زمان حرکت مفصل؛ آن را دردناک، حساس، قرمز و متورم می سازد که برآیند آن احساس سفتی و خشکی و دشوار شدن حرکت مفصل خواهد بود.
پژوهشگران مطمئن نیستند که چرا مردم به روماتیسم مفصلی مبتلا می شوند تا بتوانند درمان روماتیسم مفصلی را بهتر پیش بگیرند. آنها بر این باورند که این اشخاص ممکن است دارای ژن های خاصی باشند که توسط یک محرک در محیط فعال می شوند، مانند؛ ویروس یا باکتری، استرس فیزیکی یا احساسی یا برخی عوامل خارجی دیگر.
علائم روماتیسم مفصلی:
در مراحل اولیه، ممکن است کسانی که مبتلا به روماتیسم مفصلی هستند، قرمزی یا تورم را در مفاصل خود مشاهده نکنند، ولی ممکن است حساسیت و درد را تجربه نمایند. برخی از علائم مشکوک به روماتیسم مفصلی در افراد می تواند شامل موارد زیر باشد؛
- درد، حساسیت، تورم یا سفتی مفاصل که شش هفته یا بیشتر طول بکشد.
- سفتی و خشکی صبحگاهی مفاصل که ۳۰ دقیقه یا بیشتر طول بکشد.
- تخت تأثیر قرار گرفتن بیش از یک مفصل.
- مفاصل کوچک (مچ دست، مفاصل خاص در دست و پا) معمولاً ابتدا تحت تأثیر قرار می گیرند.
- تحت تأثیر قرار گرفتن مفاصل قرینه در هر دو طرف بدن.
بسیاری از اشخاصی که به روماتیسم مفصلی دچار هستند، احساس خستگی شدید دارند که این خستگی در برخی از آنها ممکن است با تب خفیف همراه شود. نشانه های بیماری روماتیسم مفصلی میتوانند موقتی و گذرا باشند و یا دوباره پس از مدتی عود کرده و پدیدار شوند. ولی داشتن التهاب زیاد و علائمی دیگری همچون؛ داغی و گرم شدن مفاصل می تواند روزها یا ماه ها ادامه داشته باشد.
توصیه پزشک و داروساز = استفاده از داروهای مسکن به طور ایمن
روماتیسم مفصلی و اثرات آن بر سلامتی:
روماتیسم مفصلی می تواند بر چشمها تاثیر بگذارد و باعث خشکی، درد، التهاب، قرمزی، حساسیت به نور و مشکل در دید صحیح شود. روماتیسم مفصلی می تواند خشکی و التهاب لثه، تحریک یا عفونت دهان را به همراه داشته باشد و باعث آسیب های پوستی همچون؛ ندولهای روماتوئید (تودههای کوچک زیر پوست روی نواحی استخوانی) شود.
تأثیر روماتیسم مفصلی بر التهاب ریه ها نیز ممکن است باعث تنگی نفس و بیماری ریوی شود. رگ های خونی نیز به دلیل روماتیسم مفصلی دچار التهاب شده که می تواند منجر به آسیب در اعصاب، پوست و سایر اندام ها شود. و این امکان وجود دارد که تعداد گلبول های قرمز خون در اشخاصی که به روماتیسم مفصلی دچار هستند، کمتر از حد طبیعی صورت پذیرد.
قلب نیز به دلیل بیماری روماتیسم مفصلی در امان نیست و التهاب آن می تواند به عضلهی قلب و نواحی اطراف آن آسیب برساند. مفاصل دردناک نیز ورزش کردن را سخت می کند و منجر به افزایش وزن می شود. اضافه وزن ممکن است افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید) را بیشتر در معرض ابتلا به کلسترول بالا، دیابت، بیماری قلبی و فشار خون بالا قرار دهد.
تشخیص روماتیسم مفصلی:
تشخیص دقیق و در اسرع وقت اولین گام برای درمان روماتیسم مفصلی است. پزشک با آموزش تخصصی در کمک به درمان موثر آن (به نام روماتولوژیست) بهترین فرد برای تشخیص صحیح با استفاده از تاریخچهی پزشکی، معاینهی فیزیکی و آزمایشات آزمایشگاهی آن شخص بیمار است.
کمک به درمان روماتیسم مفصلی:
اهداف درمان روماتیسم مفصلی (RA) عبارتند از؛ متوقف نمودن یا به پایین ترین سطح ممکن کشاندن التهاب است تا بیماری را در حالت بهبودی قرار دهد. تسکین علائم. پیشگیری از آسیب به مفاصل و اندام های درگیر. بهبود و اصلاح عملکرد و رفاه کلی و سلامت روان و کاهش عوارض طولانی مدت.
برای دستیابی به اهداف برشمرده شده در بالا، و به منظور درمان روماتیسم مفصلی، پزشک تکنیک ها و راه هایی زودهنگام و تهاجمی برای کاهش یا توقف التهاب در اسرع وقت، بهبودی هدفمند برای کاهش یا عدم وجود علائم یا نشانه های التهاب فعال و کنترل دقیق برای حفظ التهاب در پایین ترین سطح ممکن را دنبال خواهد نمود.
خودمراقبتی به منظور کمک درمان روماتیسم مفصلی:
همکاری شخص بیمار با پزشک برای اطمینان از دریافت درمان روماتیسم مفصلی مناسب در زمینهی پزشکی ضروری است، ولی شما همچنین می توانید اقداماتی را برای مدیریت روماتیسم مفصلی خود و کاهش درد و خستگی ناشی از آن انجام دهید. رژیم غذایی، ورزش، ترک سیگار و سلامت روان، همگی کلید سلامت کلی و کنترل روماتیسم مفصلی هستند.
تغذیهی سالم و کمک درمان روماتیسم مفصلی:
یک رژیم غذایی متعادل و تغذیه سالمندان و بیماران و مغذی متشکل از مقادیر توصیه شده از همهی گروه های غذایی، به ارتقای سلامتی کمک می کند و حفظ وزن سالم را آسان تر می سازد.
حرکت و فعالیت روزانه و کمک درمان روماتیسم مفصلی:
حتی زمانی که برای ورزش کردن وقت ندارید، سعی کنید حرکت را بخشی از برنامهی روزانهی خود قرار دهید. مثلاً؛ به جای استفاده از آسانسور از پله ها استفاده کنید. در محلی پارک کنید که بتوانید کمی پیاده روی کنید تا وارد ساختمان شوید. راه طولانی تری را برای یک جلسه در دفتر خود انتخاب نمایید.
ایجاد تعادل بین فعالیت و استراحت و کمک درمان روماتیسم مفصلی:
تلاش برای فعال ماندن از نظر بدنی حتی در هنگام داغی مفاصل بسیار مهم است، ولی استراحت کردن به ویژه در زمانی که روماتیسم مفصلی فعال می باشد و شما در مفاصل خود احساس درد، تورم یا سفت شدن دارید، نیز از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد. استراحت به کاهش التهاب و خستگی کمک می کند که ممکن است با داغی مفاصل همراه باشد. استراحت در طول روز از مفاصل محافظت می کند و انرژی را ذخیره می سازد.
روش های سرد و گرم و کمک درمان روماتیسم مفصلی:
داروها و درمان های حرارتی، مانند؛ پدهای حرارتی یا حمام های گرم، برای تسکین مفاصل سفت و ماهیچه های خسته بهتر عمل می کنند. سرما برای درد حاد و مفاصل متورم شاید مناسب ترین گزینه باشد، زیرا نواحی دردناک را بیحس کرده و التهاب را کاهش می دهد.
محصولات موضعی و کمک درمان روماتیسم مفصلی:
این کرم ها، افشانه ها، ژل ها یا پدهای چسبنده می توانند، درد مفصل یا عضله را کاهش دهند. چون؛ برخی از آنها حاوی مادهی اثربخش و دارویی هستند که اعصاب شما را تحریک کرده تا درد را منحرف نماید.
کاهش استرس و کمک درمان روماتیسم مفصلی:
راه های گوناگونی برای تسکین، آرامش و توقف تمرکز بر درد وجود دارد. آنها شامل مدیتیشن، تنفس عمیق و فکر کردن به تصاویری هستند که در ذهن شما احساس شادی و عدم تفکر به درد و بیماری را ایجاد می نمایند. تکنیک ماساژ نیز می تواند به کاهش درد، شل شدن عضلات دردناک و کاهش استرس یا اضطراب کمک کند.
همچنین طب سوزنی که شامل؛ سوزن های ظریفی است که در بدن و در امتداد نقاط خاص قرار داده می شوند تا مکملی برای کاهش درد مفاصل و تسکین نشانه های آن باشد.
ولی چنانچه، طب سوزنی را دوست ندارید و یا نمی پسندید، طب فشاری یا فشار درمانی که نوعی خاص از تکنیک ماساژ است، بتواند کمک کننده باشد. در این روش، سرعت جریان خون در عضلات افزایش داده می شود که این به کاهش تنش ماهیچهای، تسکین درد و آرامش می انجامد.
مکمل های غذایی و کمک درمان روماتیسم مفصلی:
پژوهشها نشان می دهند که مکمل های حاوی ترکیباتی خاص ممکن است به درد روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید) و سفتی صبحگاهی مفاصل درگیر کمک کند. با این حال، قبل از مصرف هر مکملی، می بایست با یک پزشک یا دکتر داروساز مشورت کنید تا در مورد عوارض جانبی و چگونگی تأثیر آن بر سایر داروهایی که مصرف می کنید، صحبت شود.
باید گفت که؛ چندین مکمل غذایی برای تسکین درد، سفتی و سایر علائم آرتریت نویدبخش بوده است. گلوکزامین (Glucosamine) و کندرویتین (Chondroitin)، فواید سلامتی اسید چرب امگا 3 موجود در روغن ماهی (Omega-3)، اس آدنوزیل میتونین / سم ایی ( SAM-e) و کورکومین (Curcumin)، تنها برخی از فرآورده های طبیعی هستند که پژوهشگران برای آرتروز یا استئوآرتریت (OA) و همچنین کمک درمان روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید (RA) بررسی کردهاند.
برخی از این مکملها و درمان های طبیعی ممکن است علائم مربوطه را تسکین دهند، بهویژه زمانی که آنها را همراه با درمان های سنتی استفاده می کنید.
داشتن نگرشی مثبت و خواستار حمایت اطرافیان برای کمک به درمان روماتیسم مفصلی:
از دوستان، اعضای خانواده و همکاران خود بخواهید که چنانچه می توانند از شما به منظور کمک درمانی برای رومانتیسم مفصلی شما، پشتیبانی عاطفی داشته باشند. و زمانی را برای انجام کارهایی که از آنها لذت می برید در جهت بهبود خلق و خوی خود اختصاص دهید، زیرا این به تسکین درد شما کمک می نماید.