بیماری آرتریت چیست؟ تشخیص و درمان
آرتریت یک اصطلاح عمومی به معنای التهاب مفاصل است. استئوآرتریت که معمولاً به عنوان آرتریت از نوع ساییدگی یا آرتروز شناخته می شود، شایع ترین نوع آرتریت است.این نوع از آرتریت با تجزیه ی غضروف مفاصل همراه است و تقریباً در هر مفصلی در بدن می تواند رخ دهد. معمول ترین مفاصل درگیر در مفاصل تحمل کننده وزن لگن، زانو و ستون فقرات رخ می دهد. همچنین انگشتان دست، شست، گردن و انگشت بزرگ پا ممکن است درگیر شوند.
استئوآرتریت – که به اختصار OA نیز نامیده می شود – معمولاً سایر مفاصل را تحت تأثیر قرار نمی دهد مگر اینکه آسیب قبلی، استرس بیش از حد یا اختلال زمینه ای غضروف وجود داشته باشد.
غضروف ها در واقع ماده ای سفت و لاستیکی هستند که انتهای استخوان ها را در مفاصل می پوشاند. عملکرد اصلی آنها کاهش اصطحکاک در مفاصل است و در واقع به عنوان یک ضربه گیر عمل می کند. کیفیت مقابله با ضربه ها در غضروف معمولا ناشی از توانایی آن در تغییر شکل هنگام تغییر شکل مفاصل است.
استئوآرتریت باعث سفت شدن غضروف مفصل شده و خاصیت ارتجاعی خود را از دست می دهد و در نتیجه مفصل را مستعد آسیب می کند. با گذشت زمان، غضروف ممکن است در برخی نواحی فرسوده شود و توانایی آن برای عمل به عنوان ضربه گیر را به شدت کاهش دهد. با تحلیل رفتن غضروف، تاندون ها و رباط ها کشیده می شوند و این موضوع باعث درد می شود. اگر وضعیت مفاصل بدتر شود، حتی ممکن است استخوان ها به یکدیگر ساییده شوند.
حدود 27 میلیون آمریکایی به استئوآرتریت مبتلا هستند. احتمال ابتلا به این بیماری با افزایش سن افزایش می یابد. اکثر افراد بالای 60 سال تا حدودی به آرتروز مبتلا میشوند، اما شدت آن متفاوت است. حتی افراد 20 تا 30 ساله نیز ممکن است به آرتروز مبتلا شوند، اگرچه اغلب یک دلیل زمینه ای مانند آسیب قبلی به مفاصل یا ورزش ها و کارهای سنگین وجود دارد. در افراد بالای 50 سال، زنان بیشتر از مردان به آرتروز مبتلا میشوند.
چه عواملی باعث استئوآرتریت می شوند؟ (بیماری آرتریت چیست)
عوامل متعددی وجود دارد که احتمال ابتلای فرد به آرتروز را افزایش می دهد. این موارد شامل:
- وراثت برخی از افراد دارای نقص ژنتیکی در یکی از ژن های مسئول ساخت غضروف هستند. این نقص باعث ساخته شدن غضروف معیوب می شود که به خودی خود منجر به زوال سریعتر مفاصل می شود. افرادی که با ناهنجاری های مفصلی متولد می شوند بیشتر در معرض ابتلا به آرتروز هستند و افرادی که با ناهنجاری های ستون فقرات (مانند اسکولیوز یا انحنای ستون فقرات) متولد می شوند بیشتر در معرض ابتلا به آرتروز ستون فقرات هستند.
- چاقی: چاقی خطر ابتلا به آرتروز زانو، لگن و ستون فقرات را افزایش می دهد. حفظ وزن ایده آل یا کاهش وزن اضافی ممکن است به پیشگیری از آرتروز در این نواحی کمک کند و یا سرعت پیشرفت بیماری را پس از ایجاد استئوآرتریت کاهش دهد.
- جراحت. صدمات به ایجاد آرتروز کمک می کند. به عنوان مثال، ورزشکارانی که آسیب های مربوط به زانو دارند ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آرتروز زانو باشند. علاوه بر این، افرادی که آسیب شدید کمر داشته اند ممکن است مستعد ابتلا به آرتروز ستون فقرات باشند. افرادی که در نزدیکی مفصل دچار شکستگی استخوان شده اند، مستعد ابتلا به آرتروز در آن مفصل هستند.
- استفاده بیش از حد از مفصل استفاده بیش از حد از برخی مفاصل خطر ابتلا به آرتروز را افزایش می دهد. به عنوان مثال، افرادی که در مشاغلی کار میکنند که به خم شدن مکرر زانو نیاز دارند، در معرض افزایش خطر ابتلا به آرتروز زانو هستند.
- بیماری های زمینه ای. افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید(دومین نوع رایج آرتریت) بیشتر در معرض ابتلا به آرتروز هستند. علاوه بر این، برخی شرایط نادر، مانند اضافه بار آهن یا هورمون رشد بیش از حد، شانس ابتلا به OA را افزایش می دهد.
آرتروز چگونه تشخیص داده می شود؟(بیماری آرتریت چیست)
تشخیص آرتروز بر اساس ترکیب شواهد بدست آمده از عوامل زیر است:
- علائم شما
- محل و الگوی درد
- معاینه بدنی
- اشعه ایکس
پزشک شما ممکن است از اشعه ایکس برای کمک به تایید تشخیص و اطمینان از عدم ابتلا به نوع دیگری از آرتریت استفاده کند. اشعه ایکس نشان می دهد که چقدر آسیب مفصلی رخ داده است.
گاهی اوقات، آزمایش خون انجام می شود تا مشخص شود که آیا نوع دیگری از آرتریت دارید یا خیر.
اگر مایع در مفاصل انباشته شده باشد، پزشک ممکن است مقداری از مایع را با روشی به نام آسپیراسیون مفصلی را برای بررسی زیر میکروسکوپ برای رد سایر بیماری ها خارج کند.
آرتروز چگونه درمان می شود؟(بیماری آرتریت چیست)
استئوآرتریت معمولاً با ترکیبی از درمانها از جمله ورزش، کاهش وزن در صورت نیاز، داروها، فیزیوتراپی با تمرینات تقویت عضلانی، کمپرس سرد و گرم روی مفصل دردناک، کاهش مایع مفصلی، تزریق دارو به مفصل و موارد دیگر درمان میشود. هنگامی که سایر گزینه های درمانی موثر نبوده اند، جراحی ممکن است برای تسکین درد مفید باشد.
نوع درمان به عوامل مختلفی از جمله سن، شغل، سلامت کلی، سابقه پزشکی، محل استئوآرتریت و شدت بیماری بستگی دارد.
چه داروهایی برای درمان آرتروز استفاده می شود؟ (بیماری آرتریت چیست)
اولین گام درمان دارویی اغلب استفاده از مسکنهای بدون نسخه در صورت نیاز است. این داروها عبارتند از استامینوفن (تیلنول)، ایبوپروفن (ادویل،) و ناپروکسن .
بهتر است از این دسته از داروها بیشتر از 10 روز بدون معاینه با پزشک استفاده نکنید و اگر درمانهای بدون نسخه مؤثر نباشند، ممکن است پزشک شما بعد از معاینه تصمیم بگیرد که یک داروی ضدالتهاب قویتر یا سایر داروها را برای کمک به کاهش درد تجویز کند.
داروهایی به شکل کرم، ژل یا اسپری وجود دارد که میتوانید روی پوست نواحی آسیب دیده برای تسکین درد استفاده شود.
برای برخی از افرادی که با وجود این قرص ها یا کرم ها ؛ هنوز دچار درد مداوم هستند، گاهی استروئیدها مستقیماً به مفصل تزریق میشوند.
تزریق اسید هیالورونیک به طور مستقیم به مفصل زانو نیز روش دیگری است که می تواند درد را در برخی از افراد مبتلا به استئوآرتریت تسکین دهد.
متأسفانه، هیچ یک از این درمان ها باعث از بین رفتن آسیب های ایجاد شده از قبل نمیشود.
آیا مکمل ها به درمان آرتروز کمک میکنند؟(بیماری آرتریت چیست)
برخی تحقیقات پزشکی نشان داده اند که مکمل های حاوی گلوکزامین و کندرویتین ممکن است درد را در برخی از افراد مبتلا به استئوآرتریت، به ویژه در ناحیه ی زانو، تسکین دهند. هیچ مدرکی مبنی بر اینکه گلوکزامین بتواند به بازسازی غضروف کمک کند وجود ندارد.
همچنین نشان داده شده است که طب سوزنی در برخی از افراد مبتلا به آرتروز باعث تسکین درد به صورت قابل توجه و فوری می شود.
به صورت کلی علائم آرتروز ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد مفاصل
- سفتی مفاصل هنگام بیدار شدن از خواب یا بعد از مدتی نشستن و استراحت
- حساس شدن مفاصل به لمس ( وقتی مفصل را لمس می کنید، ناحیه دردناک است)
- عدم حرکت – مفصل دامنه حرکتی خود را کامل نمی کند
- ممکن است احساس کنید که چیزهایی در داخل مفصلتان ساییده می شوند
- ایجاد خار استخوان Bone spurs – توده های استخوانی در اطراف مفصل تشکیل می شوند
علائم بیماری آرتریت چیست:
علائم آرتریت روماتوئید ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد، تورم و حساسیت مفاصل به مدت 6 هفته یا بیشتر
- سفتی صبحگاهی مفاصل حداقل به مدت 30 دقیقه
- بیش از یک مفصل آسیب دیده است، به خصوصدر مفاصل کوچک در دست، مچ دست و پا
- مفاصل یکسان در هر دو طرف بدن تحت تأثیر قرار می گیرند(برای مثال مچ دست راست و مچ دست چپ)
علائم آرتریت عفونی
علائم آرتریت عفونی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تب
- لرز
- التهاب مفاصل
- حساس شدن به لمس
- همراه شدن این درد همراه با درد شدیدی که به آسیب یا عفونت در جای دیگری از بدن به جز مفاصل مربوط می شود.
در صورت داشتن موارد زیر در آرتریت به پزشک خود مراجعه کنید.
- درد و سفتی بدون هیچ دلیل مشخصی به سرعت ظاهر می شود.
- درد همراه با تب است.
- درد به سرعت ایجاد می شود و باعث قرمزی و حساسیت شدید مفصل مربوطه میشود.
- بعد از نشستن برای مدت کوتاه یا بعد از خواب شبانه، متوجه درد و سفتی در بازوها، پاها یا کمر خود می شوید.
- بیش از 2 هفته مفاصل متورم یا دردناک دارید.
- بیش از 2 هفته محدودیت حرکت در مفاصل دارید.
منبع: www.cdc