دلایل اسهال چیست؟
در این مقاله از سری مقالات آموزشی سلامتی سایت داروخانه آنلاین دکتر دانیالی می پردازیم به:
بر اساس گزارش موسسه ملی دیابت و بیماری های گوارشی و کلیوی (NIDDK) هر ساله، مردم ایالات متحده حدود 179 میلیون بار دچار اسهال (یا مدفوع شل و آبکی ) می شوند.
اکثر ما هر چند وقت یکبار ممکن است دچار اسهال می شویم که معمولا فقط چند روز طول می کشد . پزشکان به این نوع از اسهال، اسهال حاد می گویند.
اما، برای برخی افراد، اسهال هایی با فواصل منظم تری دارند. اسهالی که مداوم عود می کند یا بیش از 14 روز طول می کشد، اسهال مزمن در نظر گرفته می شود.
بیشتر اوقات، اسهال حاد به دلیل باکتری ها، ویروس ها و سایر میکروب هایی است که باعث عفونت می شوند. اسهال ناشی از عفونت معمولاً به سرعت ظاهر می شود و در عرض چند روز از بین می رود.
چه مواردی باعث اسهال حاد می شوند؟(دلایل اسهال چیست؟)
اسهال حاد شروع سریع دارد. معمولاً کوتاه مدت است و به راحتی بهه درمان پاسخ می دهد. اسهال حاد می تواند دلایل مختلفی داشته باشد.
باکتری ها(دلایل اسهال چیست؟)
اغلب، زمانی که افراد دچار اسهال حاد می شوند، علت معمول آن غذایی است که مصرف میکنند. آلودگی غذا یکی از راههای اصلی ورود باکتریها، ویروسها و انگلها به سیستم بدن شماست که شما را بیمار میکنند. باکتری هایی از جمله E. coli، سالمونلا، کمپیلوباکتر، شیگلا و لیستریا به طور طبیعی در تخم مرغ، گوشت خام و نیم پز و صدف، شیر غیر پاستوریزه و سبزیجات خام وجود دارند. این باکتری ها همچنین در غذاهایی که باید در یخچال نگهداری شوند ولی بیرون از یخچال بوده اند، وجود دارند.
اما غذایی که میخوریم تنها دلیل ورود باکتری ها به بدن ما نیستند. باکتری ها می توانند به طرق مختلف به بدن شما راه پیدا کنند.
خوشبختانه اجتناب از باکتری های عامل اسهال نسبتاً ساده است. مهمتر از همه، قبل از غذا خوردن دست های خود را بشویید. همچنین مطمئن شوید که تمام محصولات قبل از خوردن با دقت شسته شده است و گوشت، مرغ و ماهی را کاملاً بپزید – و هر چیزی را که قصد خوردن آن را ندارید فوراً در یخچال بگذارید.
عفونت های ویروسی(دلایل اسهال چیست؟)
ویروس ها یکی دیگر از مقصران اصلی در ایجاد اسهال حاد هستند و مانند باکتری ها آن را وارد بدن می کنند
نوروویروس احتمالاً شایع ترین ویروس در بین ویروس های اسهال است. خوشبختانه، این ویروس های معده معمولاً در عرض چند روز از سیستم گوارش شما خارج میشوند ( اما متأسفانه، علائم بسیار بدی مانند استفراغ و درد شکم، همراه با اسهال ایجاد میکنند.) با شستن مرتب دستها، رعایت بهداشت مواد غذایی و به اشتراک نگذاشتن غذا یا نوشیدنی با فردی که بیمار است، از ابتلا به ویروسها جلوگیری کنید.
انگل ها(دلایل اسهال چیست؟)
انگلها ارگانیسمهای کوچکی هستند که مانند ویروسها و باکتریها، میتوانند غذا و آب را آلوده کرده و پس از خوردن یا خوردن غذای نادرست به سیستم بدن شما وارد شوند. اگر در سفر هستید، احتمال ابتلا به انگل بیشتر است. شما ممکن است آنها را از ماهی خام یا نیم پز و همچنین گوشت گاو و خوک کم پخته بگیرید. انگل های عفونی رایج، کریپتوسپوریدیوم، انتامبا هیستولیتیکا و ژیاردیا لامبلیا نام دارند.
برخی از عفونتهای انگلی علائم بدتری نسبت به سایرین ایجاد میکنند، بنابراین اگر متوجه خون در مدفوع خود شدید یا اگر اسهال برای مدت طولانی طول کشید، بدون توجه به اینکه علت آن چه میتواند باشد، همیشه از پزشک کمک بگیرید.
دویدن زیاد!(دلایل اسهال چیست؟)
اگرچه دانشمندان نمیدانند چرا این اتفاق میافتد، شواهد حکایتی زیادی از اسهال شدید در اثر دویدن وجود دارد. «اسهال ناشی از دویدن» ، علل بالقوه زیادی دارد.تصور می شود که اگر به شدت بدوید، خون را از روده بزرگ خود دفع می کنید و این موضوع می تواند باعث اسهال شود. سایر عوامل کمک کننده به ایجاد اسهال در اثر دویدن می تواند این باشد که اول اینکه اندام های خود را به شدت تکان می دهید،دوم اینکه دویدن ترشح هورمون های روده را تغییر می دهد، و همچنین استرس و اضطراب قبل از مسابقه سبب بروز اسهال میشود. آنچه واضح است این است که غذا با سرعت بیشتری در روده ورزشکاران در تمرین حرکت می کند.
چه چیزی باعث اسهال مزمن می شود؟(دلایل اسهال چیست؟)
از سوی دیگر، اسهال مزمن معمولاً ناشی از عفونت نیست. اسهال مزمن ممکن است به دلایل زیادی رخ دهد، از عوارض جانبی داروها تا نشانه ی بیماری مزمن. خبر خوب این است که صرف نظر از علت، اکثر انواع اسهال قابل درمان یا کنترل هستند.
عدم تحمل غذایی(دلایل اسهال چیست؟)
بسته به اینکه چقدر سریع دچار عدم تحمل غذایی می شوید، در واقع می تواند باعث اسهال حاد یا مزمن شود. عدم تحمل غذایی دیمتمایز از مسمومیت غذایی یا بیماری های ناشی از غذا است زیرا ویروس یا باکتری نیست که یک بار اسهال ایجاد کند.
عدم تحمل لاکتوز احتمالاً شایع ترین نوع عدم تحمل غذایی است ( زمانی که بدن شما فاقد آنزیم لازم برای پردازش لاکتوز است، قند موجود در محصولات لبنی، نوشیدن یا خوردن شیر، ماست یا پنیر می تواند باعث اسهال شود)
بیشتر اوقات، اسهال ناشی از غذاها به دلیل سوء جذب اتفاق می افتد، یعنی شما آنزیم هایی برای تجزیه غذا ندارید..
سایر عدم تحمل های غذایی احتمالی عبارتند از عدم تحمل فروکتوز (قندهای طبیعی موجود در میوه ها و عسل)، سوربیتول و مانیتول (شیرین کننده های مصنوعی) و گلوتن.
بیماری سلیاک، که به عنوان حساسیت به گلوتن مشخص می شود، یک بیماری خود ایمنی است، اما افرادی که سلیاک دارند اغلب پس از خوردن گلوتن – پروتئینی که در گندم، جو و چاودار وجود دارد – اسهال می گیرند.
اگرچه از سلیاک در واقع یک عدم تحمل غذایی نیست، اما برخی از غذاها و نوشیدنی های که حاوی گلوتن هستند می توانند باعث اسهال شوند.
افرادی که مقدار زیادی کافئین می نوشند ممکن است به اسهال مزمن مبتلا شوند. چرا که می دانیم قهوه باعث حرکت زیاد روده ها می شود. الکل زیاد و شیرین بیان بیش از حد نیز می تواند منجر به اسهال شود.
سندرم روده تحریکپذیر(دلایل اسهال چیست؟)
سندرم روده تحریک پذیر – یا IBS – یکی از شایع ترین علل اسهال مزمن است. IBS یک اختلال گوارشی است که به مجموعه ای از علائم که اغلب با هم رخ می دهند، از جمله نفخ، اسهال، یبوست و ناراحتی عمومی اشاره دارد. برخی از افراد مبتلا به IBS ممکن است بیشتر اسهال داشته باشند، در حالی که برخی دیگر به یبوست مبتلا میشوند، اما شایعتر این است که گاهی دچار یبوست و گاهی دچار اسهال میشوند.
علل IBS همچنان ناشناخته است، اما ممکن است به نحوه ی ارتباط مغز با روده و تغییرات در تعادل باکتری های روده مرتبط باشد.
اگر مشکوک هستید که IBS باعث اسهال شما شده است، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که یک دفترچه غذایی داشته باشید و سپس رژیم غذایی خود را تنظیم کنید تا از غذاهایی که علائم شما را تحریک می کنند اجتناب کنید. برخی از داروها نیز می توانند به جلوگیری از IBS کمک کنند.
بیماری التهابی روده(دلایل اسهال چیست؟)
بیماری التهابی روده، یا IBD، اغلب با IBS اشتباه گرفته می شود، اما به طور کلی یک بیماری متفاوت است. در واقع، این دو بیماری مجزا هستند، یکی بیماری کرون و دیگری کولیت اولسراتیو. در هر دو حالت، دستگاه گوارش ملتهب می شود و توانایی آن در جذب و رساندن مواد مغذی کاهش می یابد. اغلب، التهاب مزمن ناشی از بیماری کرون روده کوچک را تحت تاثیر قرار می دهد.
از طرف دیگر کولیت اولسراتیو تنها پوشش داخلی روده بزرگ را هدف قرار می دهد. صرف نظر از این، اسهال یک علامت مشترک برای هر دو بیماری است. پزشکان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث ایجاد این دو بیماری می شود، اما به نظر می رسد که ژنتیک و سیستم ایمنی بدن در آن دخیل هستند.
هیچ درمانی برای کرون یا کولیت اولسراتیو وجود ندارد و هیچ درمان مطمئنی برای هیچکدام وجود ندارد. در عوض، پزشک احتمالاً از شما میخواهد که رژیمهای غذایی و داروهای مختلف را امتحان کنید تا ترکیب مناسبی را برای شما پیدا کند. در موارد شدید، اگر شما و پزشکتان نتوانید التهاب را کنترل کنید، ممکن است جراحی لازم باشد.
اختلالات غدد درون ریز(دلایل اسهال چیست؟)
اختلالات غدد درون ریز – که بیشتر به عنوان عدم تعادل هورمونی شناخته می شود – یکی دیگر از علل شایع اسهال است.
بیش از 25 درصد از افراد مبتلا به دیابت طولانی مدت، به اسهال مزمن مبتلا هستند، به ویژه اگر از [دیابت خود] به خوبی مراقبت نکنند برخی از داروهای دیابت نیز می توانند منجر به اسهال شوند، مانند رشد بیش از حد باکتری های مرتبط با دیابت.
تیروئید پرکار (پرکاری تیروئید) یکی دیگر از علل شایع اسهال است. غده تیروئید که در جلوی گردن شما قرار دارد به کنترل متابولیسم کمک می کند. تیروئید پرکار می تواند باعث کاهش وزن، لرزش و تپش قلب شود. همچنین دستگاه گوارش را تحریک می کند تا خیلی سریع حرکت کند.
براساس NIDDK، بیماری آدیسون (زمانی که بدن شما کورتیزول و سایر هورمونهای کافی از غده فوق کلیوی شما تولید نمیکند) نیز میتواند باعث اسهال مزمن شود.
خبر خوب این است که درمانهایی برای همه این بیماریها وجود دارد و نه فقط اسهال، بلکه سایر علائم را نیز تسکین میدهند.
داروها(دلایل اسهال چیست؟)
از قضا، برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان اسهال باکتریایی – یعنی آنتی بیوتیک ها – در واقع می توانند باعث اسهال شوند. مشکل این است که آنتی بیوتیک ها همیشه بین باکتری های «بد» (که ممکن است باعث عفونت شوند) وباکتری های خوب” (که برای سلامت روده حیاتی هستند) تفاوتی قائل نمیشوند و با تغییر فلور روده، آنتی بیوتیک ها همچنین می توانند زمینه را برای عفونت با باکتری کلستریدیوم دیفیسیل فراهم کنند که می تواند باعث اسهال مزمن بیشتری شود.حتی ایبوپروفن، یکی از موثرین، و رایج ترین ضد دردهای مورد استفاده توسط شما نیز میتواند باعث اسهال شود.
برخی از داروهای فشار خون، داروهای سرطان، آنتی اسیدهای حاوی منیزیم (و هر چیزی که حاوی منیزیم است که برای درمان یبوست استفاده می شود) و داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) نیز می توانند باعث مشکلات گوارشی از جمله اسهال شوند.
سوء مصرف ملین(دلایل اسهال چیست؟)
اگرچه ممکن است کاملاً بدیهی به نظر برسد، اما توجه به این نکته مهم است که سوء استفاده از ملین ها نیز می تواند باعث اسهال مزمن شود. سوء مصرف ملین ها توسط انجمن ملی اختلالات خوردن ، یک اختلال خوردن در نظر گرفته می شود. به طور معمول، شخصی زمانی که می خواهد کالری های ناخواسته ی خود را از دست بدهد و وزن کم کند، از ملین ها سوء استفاده می کند و بنابراین در این شرایط وقوع اسهال مورد انتظار است. خوشبختانه، سوءمصرف ملین ها باعث آسیب ماندگاری نمی شود و پس از قطع مصرف ملین ها، اسهال نیز باید متوقف شود.
منبع: health.com