کم‌خونی ناشی از فقر آهن
در این مقاله از سری مقالات آموزشی سلامتی سایت دکتر دانیالی می پردازیم به فقر آهن :
کم‌خونی ناشی از فقر آهن به دلیل کمبود آهن، اغلب به دلیل از دست دادن خون و بارداری اتفاق می افتد که با قرص های آهنِ تجویز شده توسط پزشک عمومی و یا خوردن غذاهای غنی از آهن درمان میشود.
شما میتوانید با توجه به علائم زیر بررسی کنید که آیا کم خونی فقر آهن دارید یا نه ؟
علائم میتواند شامل موارد زیر باشد:
خستگی و کمبود انرژی
تنگی نفس
ضربان قلب قابل توجه
رنگ پریدگی پوست
در صورت داشتن علامت میتوانید به پزشک مراجعه کنید.
پزشک عمومی از شما سوالاتی در مورد سبک زندگی و سابقه پزشکیتان میپرسد. اگر دلیل کم خونی شما مشخص نشود، ممکن است آزمایشاتی را برای مشخص کردن علت کم خونی انجام دهد. همچنین ممکن است شما را برای بررسی بیشتر به یک متخصص ارجاع دهد.
آزمایش خون برای کم خونی فقر آهن:
پزشک عمومی معمولا یک آزمایش کامل خون را تجویز میکند. با این کار مشخص میشود که تعداد گلبول های قرمز خون، طبیعی است یا خیر. برای آمادگی و انجام این تست نیازی به آمادگی خاصی نیست.
کم خونی فقر آهن متداول ترین نوع کم خونی است.
انواع دیگری مانند کمبود ویتامین B12 و کم خونی فولات وجود دارد که آزمایش خون آنها را نیز بررسی می کند.
درمان کم خونی فقر آهن:
هنگامی که دلیل کم خونی شما مشخص شد پزشک شما درمان را شروع میکند .اگر آزمایش خون شما نشان دهد که تعداد گلبول های قرمز خون شما کم است، برای شما قرص های آهن تجویز میکند تا آهن کافی در بدن جایگزین شود.
قرص های تجویز شده قوی تر از مکمل هایی هستند که از داروخانه هاخریداری می کنید و البته باید حدود ۶ماه آنها را مصرف کنید.
نوشیدن آب پرتقال پس از مصرف قرص آهن ممکن است به بدن در جذب آهن کمک کند.
برخی از افراد عوارض جانبی دارند مانند:
یبوست یا اسهال
درد شکم
سوزش سر دل
احساس بیماری
مدفوع سیاه رنگ
قرص ها را با غذا یا بلافاصله بعد از غذا بخورید تا احتمال بروز عوارض جانبی کاهش یابد. (مصرف قرص ها مهم است، حتی اگر عوارض جانبی داشته باشید.)
قرص های مکمل آهن را از دسترس کودکان دور نگه دارید. مصرف بیش از حد آن در کودکان میتواند سمی و کشنده باشد.
پزشک شما ممکن است طی چند ماه بعدی آزمایش خون را مجدد انجام دهد تا میزان نرمال بودن آهن در بدن بررسی شود.
کارهایی که میتوانید خودتان انجام دهید:
اگر رژیم شما تا حدی باعث کم خونی فقر آهن باشد، پزشک به شما میگوید چه غذاهایی سرشار از آهن هستند بنابراین میتوانید مقدار بیشتری از آنها را بخورید.
مواد غذایی که حاوی آهن هستند شامل :
سبزیجاتی که برگ سبز تیره دارند مانند شاهی و کلم پیچ
غلات و نان غنی شده
گوشت
حبوبات(لوبیا، نخود فرنگی، عدس)
مواد غذایی که در صورت کمبود آهن توصیه نمی‌شود شامل:
چای
قهوه
شیر و لبنیات
غذاهایی با مقادیر بالای اسید فیتیک، مانند غلات سبوس دارکه میتواند مانع جذب آهن از سایر غذاها و قرص ها شود.
مقادیر زیادی از این غذاها و نوشیدنی ها جذب آهن را برای بدن دشوار تر میکند.
اگر برایتان سخت است که بتوانید آهن را در رژیم غذایی خود بگنجانید، ممکن است به یک متخصص تغذیه ارجاع داده شوید.
علل کم خونی فقر آهن:
اگر باردار هستید، کم خونی فقر آهن اغلب به دلیل کمبود آهن در رژیم غذایی شما ایجاد میشود. قاعدگی های سنگین و بارداری از دلایل بسیار شایع کم خونی فقر آهن است. قاعدگی سنگین را میتوان با دارو درمان کرد. برای افرادی که پریود آنها متوقف شده است، کم خونی فقر آهن میتواند نشانه خون ریزی در معده و روده باشد.
از دیگر عوامل کم خونی فقر آهن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
مصرف ضد التهاب غیر استروئیدی
قرص هایی مانند ایبوپروفن و آسپرین
زخم معده
تورم روده ی بزرگ (کولیت) یا مری
هموروئید
سرطان روده یا معده (اما این مورد کمتر اتفاق می افتد.)
هر شرایط یا عملکرد دیگری که باعث از دست دادن خون بشود میتواند منجر به کم خونی فقر آهن شود.
اگر کم خونی ناشی از فقر آهن را درمان نکنید:
میتواند شما را در معرض خطر بیماری و عفونت قرار دهد به عنوان مثال کمبود آهن بر سیستم ایمنی بدن تاثیر میگذارد.
ممکن است خطر ابتلا به عوارضی که قلب یا ریه ها را تحت تاثیر قرار میدهد افزایش دهد مانند:
ضربان قلب غیر طبیعی (تاکی کاردی) و یا نارسایی قلبی در بارداری، که میتواند خطر بیشتری برای عوارض قبل و بعد از تولد ایجاد کند.
منبع فقر آهن : nhs.uk
